UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan, Helenistik, Roma, Bizans, Sasani ve Osmanlı dönemlerine ait kültür izlerini taşıyan Adana’daki Anavarza Antik Kenti’nde yürütülen kazılarda gladyatör mezarlarının izlerine ulaşıldı. Kazı başkanı ve Çukurova Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Fatih Gülşen, “Amfi tiyatro ve etrafında birçok gladyatörün mezarlarına rastlamaya başladık. Muhtemelen tiyatroyla beraber nekropol alanında yapılan çalışmalarda gladyatörlerin iskeletlerine de ulaşılacağız.”
Tarihte “Yenilmez şehir” adıyla tanınan, antik dünyanın ilk çift şeritli yolunun yanı sıra görkemli kapısı ve surlarıyla öne çıkan Anavarza’dasezon kazılarıyla tarihe ışık tutulmaya çalışılıyor. Yaklaşık 2 bin yıllık geçmişe sahip Anavarza Antik Kenti’nde sezon kazılarını, Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Fatih Gülşen başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü gözetiminde 24 işçi, 2 uzman arkeolog ve 30 kişilik bilim ekibi sürdürüyor.
Romalıların 3. yüzyılda Perslere karşı kazandığı zaferin anısına inşa ettirilen “Zafer Takı” olarak adlandırılan kapısı, çift şeritli yolu ve surlarıyla dikkati çeken antik kentte sezon kazılarına, amfi tiyatro bölümünde devam ediliyor. Amfi tiyatrodaki kazılarda, eski Roma’da arenada birbirleriyle veya yırtıcı hayvanlarla dövüşen gladyatör mezarlarının izlerine ulaşıldı. Kazı Başkanı Fatih Gülşen, sezon kazılarının antik kentin en güney ucunda bulunun amfi tiyatroda devam ettiğini söyledi.
Anavarza’da ortaya çıkartılan amfi tiyatronun gladyatör karşılaşmalarına da ev sahipliği yaptığını belirten Gülşen, şöyle konuştu:
“Kazı çalışmalarının hız kazanmasıyla amfi tiyatroda yeni bulgulara ulaştık. Kentin en güney kayalıklarının ucunda oldukça da büyük boyutlu 63 metre çapında bir amfi tiyatro binamız var. Aralıksız sürdürülen bu çalışmalarda haliyle birçok yeni yapı da ortaya çıkartılabilmekte. Bu yeni yapılardan bir tanesi de gladyatörlerin dövüş alanı olarak nitelendirilen bir amfi tiyatro binasıdır. Burada sadece gladyatör dövüşleri değil, aynı zamanda su sporları, oyunlar ve festivallerin düzenlendiğini de biliyoruz. Çok nadide örneklerden bir tanesidir. O dönemde tiyatrolarda komedya ve tragedyalar gibi edebi eserler sergileniyor, Anavarza’da bulunan ve Anadolu’da sadece dört tane örneği bulunan amfi tiyatrolarda gladyatör dövüşleri yapılmıştır. Aslında Anadolu kimliğine ve kültürüne uymamakla beraber, biraz daha Roma kültürünü yansıtan bir özelliktir. Yani burada gladyatörlerin olduğunu ve bu yapıda gladyatör savaşçılarının bizzat savaştıklarını biliyoruz. Amfi tiyatro ve etrafında birçok gladyatörün mezarlarına rastlamaya başladık. Muhtemelen tiyatroyla beraber nekropol alanında yapılan çalışmalarda gladyatörlerin iskeletlerine de ulaşılacağız.”
