Büyük Adana Bölgesi-Karaisalı-Varda/Alman Köprüsü / Yazı dizisi 7 – Salime Kaman

Bu hafta sonu nereye gideceğim diye düşünenler için Adana- Karaisalı- Yerköprü ve Varda köprüsü diyorum.

Adana-Karaisalı arası 50 km., Karaisalı- Varda köprüsü 16 km. mesafede toplam 66km. Doğa ile tarihin bir arada olduğu muhteşem bir hafta sonu gezisi olacağına eminim.

Varda Köprüsünden 3km. önce bir mesire yerinden geçiyoruz. Çakıt ırmağı burada yeraltına giriyor ve 400 metre sonra tekrar çıkıyor burada doğal bir köprü oluşmuş. Çakıt ırmağının yeraltına girdiği kısım Yerköprü adını almıştır.

Bir HES var burada. Teknoloji de doğanın içinde. Hiç zarar vermeden suyun gözünü tutmuş.

Karaisalı İlçesi adını merak ettim araştırdım. Adana ve yöresine hakim Ramazan bey, Kızıldağ ve civarının yönetimini yakını olan Karaisa Bey’e verir. Karaisalı adını bu Bey’den almıştır. Bu isim, Aydın yöresinden gelen Bozdağ aşiretinden Menemenciler’in 1600 yılların sonlarına doğru Karaisalıya egemen olmaları ile ismi Ceceli olarak değiştirilmiştir.

Furka-i İslahiye ordularının Çukurovaya gelmesine kadar bölgeyi Menemenciler yönetmiştir.

19. yüzyılın başlarından itibaren giderek çoğalan “denetim dışı” alanları yeniden itaat altına almak ve göçebelikten yerleşik hayata geçişi sağlamak için öteden beri sürdürülen iskan faaliyetleri Osmanlıda, hız kazanır. Fırka-i Islahiye’nin kurulması işte bu beklentilerin bir sonucudur. Yakın tarihte yapılmasına rağmen Fırka-i Islahiye’nin icraatı bir askeri hareket gibi algılanmaktadır. Halbuki 1865-1866 yıllarında Çukur-ova, Cebel-i Bereket (Gavur Dağı) ve Kozan dağlarında devlet idaresini yeniden kuran Fırka-i Islahiye, yalnız bir askeri hareket olmayıp, bunun yanında özellikle konar-göçer oymakların, iskan ve yerleşmelerinin de başarıldığı bir kuruluştur.

Karaisalı halkı ve yerleşik Menemenciler ile birlikte Kurtuluş Savaşında büyük kahramanlıklar göstermiş ve Atatürk’ün takdirini almışlardır. 19.yy. da ismi tekrar Karaisalı olmuştur.

Varda Köprüsü, Karaisalı’nın Hacıkırı Tren İstasyonunun hemen yanında 1905 yılında yapılmış bir köprüdür. Köprü, Berlin-Bağdat-Hicaz Demir yolu, tarihteki ipek yolunun yerini alarak, Batı ile Doğu’nun önemli köprüsüdür ve halen kullanımdadır.

Köprü, dört ana ayak üzerinde kurulu, 250 metre uzunluğunda, 95 metre yüksekliğindedir. Yapımı 5 yıl süren tarihi köprünün inşaatı, 1888 yılında II. Abdulhamit ile Alman İmparatoru Kaiser Willhem tarafından imzalanan sözleşmeyle başlamış zaman zaman ödemeler aksadığı için durdurulmuş ve tamamlanması 15 yıl sürmüştür. Köprünün inşatı sırasında 21 işçi ve bir alman mühendis ölmüştür.

Adana’nın Karaisalı ilçesinin önemli turizm noktalarından, Kapıkaya Kanyonu ile Varda Köprüsü’nü birbirine bağlayan köprülü yürüyüş parkuru 5,5 km uzunluğundadır ve bir doğa harikasıdır.

James Bond’un Türkiyede çekilen Skyfall filmindeki tren sahnesi ile tüm dünyada tanınan KÖPRÜ, Varda Köprüsü’dür.

Köprü yanı başında yüzümüzü kanyona dönüp oturacağınız tahta masa sandalyeler de, Hacıkırı köyünden anne-baba-kız ve oğulun birlikte geçimlerini temin etmek için, mis gibi kokan esmer unla yaptıkları sıkma-saç böreğini yerken sıcacık çaylarınızı yudumlayabilirsiniz.

İyi keyifler

Salime Kaman

Sanat Eleştirmeni-Ressam