Sonunda anlamıştım ki çoğu kişi küçümseyip yüzeysel buldukları büyük gazetelerde çıkan, ‘beğendim beğenmedim’ diye zar atan yazarları takip ediyor. Aslında onlar kendilerini yazsın istiyor, daha az meşhur emektar eleştirmenlere de razı oluyor; ama kendisini övmesi koşuluyla…
‘Türkiye’de eleştiri yok!’ cümlesini yaşlı, genç neredeyse tüm yazar ve şairlerden duyabilirsiniz. Yaygın bir kanıdır, değiştirmeye çalışmak da pek mümkün değildir. Yazmaya başladığımda benim de yürekten inandığım bir yargıydı eleştiri yokluğu ve hâlâ da inanıyor olabilirim. Oysa bugünden 80’li yıllara baktığımızda durum hiç de bu kanıyı doğrulayacak bir görünümde değil. Memet Fuat, Mehmet H. Doğan, Fethi Naci, Asım Bezirci, Rauf Mutluay, Füsun Akatlı, Mehmet Kaplan, Hüseyin Cöntürk, Berna Moran, Adnan Benk, Selahattin Hilav ve daha niceleri hayattaydı. Daha da ilginci, Adnan Benk tamamen eleştiriye ayrılmış bir dergi olan Çağdaş Eleştiri’yi yayınlıyordu. Ama bize göre eleştiri yoktu, çünkü bu eleştirmenler bizlerin yazdıkları ile ilgilenmiyordu.”
Metin Celal Edebiyat Haber’deki ‘Eleştiri mi ballı lokma tatlısı mı?’ başlıklı yazısında 80 kuşağı şairlerin eleştiri meselesine bakışını böyle özetlemiş.
Yazısında şairlerden ve yazarlardan, özellikle kendi kuşağından söz etmiş; ama ‘Türkiye’de eleştiri yok’ yargısı tiyatroda, sanatta, müzikte hatta sinemada bile aynen edebiyat dünyasında olduğu gibi kuşaklar boyu telaffuz edilir durur. Ben de Metin Celal gibi bunun haksız bir yargı olduğunu düşünüyorum. Sadece gazetemiz Duvar’da sinema, edebiyat, sanat alanlarında pek çok eleştirmenin her hafta birçok yazısı yayımlanıyor. Bunun dışında pek çok başka edebiyat-sanat sitesinde ve dergilerde yayımlanan sayısız yazı var. İnternet bu kadar yaygın değilken de dergilerde, kimi gazetelerde yayımlanırdı. Ama bu yargıdan kurtulmak mümkün olmazdı. Çünkü aslında garip biçimde birçok sanatçı (yazar, tiyatrocu, sinemacı, ressam…) yaptığı her iş görülsün ve mümkünse beğenilsin ister. Olmayınca da eleştirmenler bir meseleye dönüşür.
Yazının devamını okumak için tıklayın