Tınaz Titiz’in yeni kitabı ” Yetkin Akıl”

Kitaba Linkten Ulaşabilirsiniz:

https://docs.google.com/document/d/1WRGGZ3-OwcAN40DYmRzoLSLH1c29at34CHRmB2hURyA/edit?tab=t.0

İÇİNDEKİLER

Önsöz yerine (3)

Giriş:  “Yetkin Akıl” (YA) tam olarak nedir ve niçin olmazsa olmazdır? (4) 

  • Supercollective Intelligence (6)
  • Sözde Düşünme” (false-pseudo thinking) (9)
  • Ön-düşünmeye Fırsat Bırakmamak! (13)
  • Kolektif Akıl ve Kolektif Kibir (16)
  • Kendini değiştirmek niçin güçtür? (18)
  • Trajik Kibir (20)
  • Akıl ya da Kavrama Gücü (23)

 

ÖNSÖZ YERİNE

2017de oluşan ve misyonu (https://bit.ly/3D3O8co) adresinde açıklanan Birleşik Akıl Ağı (BAA)nın çalışmalarından birisi de Yetkin Akıl (YA) üretimi idi.

Bu amaçla geliştirilen bir algoritma uyarınca, ortak akılla belirlenen bazı sorunlara çözüm ipuçları üretilmek amacıyla bir dizi test yapıldı. Bu testlerden 10uncu (T10) için açıklamalar https://bit.ly/3XXwyPc adresine tıklanarak açılabilir. 

Buna göre 7 kişilik bir ekiple yapılan çalışma https://bit.ly/3XXwyPc adresinde olup, belge vakti sınırlı olanlar için 3 sütun halinde yazılmıştır.

Bu ilk girişimden iki ay sonra Test 12 adıyla ve katılımcıların fikir üretimlerini artırmak amacıyla yeni bir model uygulandı. Ardışık Koşullar Ekleyerek Sıkıştırma adlı modelin açıklaması https://ggle.io/41Yq adresinde; uygulaması ise https://ggle.io/3zfYadresindedir.

Süper Tahmin (Super Forecaster) kitabındaki (Turnuva) fikrinden yararlanarak Yetkin Akıl üretimi -ve YA kavramının yaygınlaştırılması- için bir turnuva yapılması düşünüldü. Açıklaması https://ggle.io/3PUB adresindedir. O tarihte duyurusu yeterince yapılamayan fikir için bugün daha çok şans var gibi görünüyor. İstanbul Kent Üniversitesi ile yapılan ve iki alanda işbirliği (İnovasyon ve Yetkin Akıl) öngören çalışma YA için bir yaygınlaşma fırsatı olabilir. 

Bu eKitaptaki derleme, 2021-23 arasında YA konusunda yazılmış çeşitli yazıları içeriyor; bir yandan da yeni yaklaşımlar deneniyor. 2017de bulunmayan bir imkan penceresi ise Yapay Zeka modelleri ile ortaya çıktı. Örneğin oluşturulacak sorun çözme ekiplerine YZ’nın da ayrı bir oyuncu olarak katılması artık mümkün.

Bütün bu süreç net olarak bir şeye işaret ediyor: Halen harekete geçirebildiğimiz akıl düzeyi ile bu topraklarda, dengeli bir “karşılıklı bağımlılık” ilişkileri içinde tutunabilmek güç görünüyor. Buna göre YA üretimi konusu yalnız Beyaz Nokta’nın değil bireysel, kurumsal ve/ya toplumsal varoluşumuzu önemseyen herkesin meselesidir.

14 Nisan 2025

M.Tınaz Titiz