Cumhuriyet Kitap! Sayı 1835! / 17 Nisan 2025

“Köpürerek koşuyordu atlarımız/ Durgun denize doğru./ Bu uçuş, güvercindeki,/ Özgürlük sevinci mi ne!/ Öpüşmek yasaktı, bilir misiniz,/ Düşünmek yasak,/ İşgücünü savunmak yasak!/ (…) Emeğin dalları kırılmış, yerde./ Işık kör edicidir, diyorlar,/ Özgürlük patlayıcı./ (…) Yiğit sürücüleri tarihsel akışın,/ İşçiler, evren kovanının arıları;/ Bir kara somunun çevresinde döndükçe/ Dünyamıza özgürlük getiren kardeşler./ O somunla doğrulur uykusundan akıl,/ Ağarır o somunla bitmeyen gecemiz;/ O güneşle bağımsızlığa erer kişi./ (…) Gel yurdumun insanı görün artık,/ Özgürlüğün kapısında dal gibi;/ Ardında gökyüzü kardeşçe mavi!” (Elleri Var Özgürlüğün / 1966). “İnsana inanırım, insana inandığım için de kendime güvenirim”. Büyük usta Oktay Rifat (Horozcu, 10 Haziran 1914 / 18 Nisan 1988) kapağımızda. Anısına sonsuz saygıyla… Öner Yağcı’nın yazısı… Kitap Dergi, YARIN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte…

“Orhan Veli, Melih Cevdet ve Cahit Sıtkı ile arkadaşlık ettim. Ozanlık dışında her iş bana ikinci derecede bir uğraş göründü… Bilgisizliği üstünkörü bilgiden yeğ tutarım… Sosyalistim. Şiir, sosyalizm ve yalandan sakınma bana kişiliğimin temel direkleri gibi görünür. Bana kalırsa şiirin bir ayağı toplumda, bir ayağı kişinin içindedir. Her ozan, topluma mal olan, başka bir deyimle, nesnelleşen şiirle ilgili kural, ilke ve düşünceleri bilmek ve öğrenmek zorundadır. Ozan, başka ozanlardan kendine, kendinden başka ozanlara gide gele pişer ve olgunlaşır. Ozanın kendine varışı kolay olmaz. Uzun bir yoldur bu.” (Şiir Konuşması / Yapı Kredi Yayınları / s. 9)

“Şiirin güzelliği söylenişinden geliyor. Doğru söze ne denir! Ama bu iş bu kadarla bitmiyor. Şiirin arkasında birini arıyor gözlerimiz, müşterek derdimizi dert bilen, bizi bu dertten kurtarmak için çırpınan birini.” (Şiir Konuşması, s. 61)

“Köpürerek koşuyordu atlarımız/ Durgun denize doğru./ Bu uçuş, güvercindeki,/ Özgürlük sevinci mi ne!/ Öpüşmek yasaktı, bilir misiniz,/ Düşünmek yasak,/ İşgücünü savunmak yasak!/ (…) Emeğin dalları kırılmış, yerde./ Işık kör edicidir, diyorlar,/ Özgürlük patlayıcı./ (…) Yiğit sürücüleri tarihsel akışın,/ İşçiler, evren kovanının arıları;/ Bir kara somunun çevresinde döndükçe/ Dünyamıza özgürlük getiren kardeşler./ O somunla doğrulur uykusundan akıl,/ Ağarır o somunla bitmeyen gecemiz;/ O güneşle bağımsızlığa erer kişi./ (…) Gel yurdumun insanı görün artık,/ Özgürlüğün kapısında dal gibi;/ Ardında gökyüzü kardeşçe mavi!” (Elleri Var Özgürlüğün / 1966).

“Sosyal roman deyince, sosyal olayların şuuruna sahip romancıların, bu şuurun ışığında yazılmış eserlerini anlamak lazımdır” (Şiir Konuşması, s. 53)

“İnsana inanırım, insana inandığım için de kendime güvenirim”.

Büyük usta Oktay Rifat (Horozcu, 10 Haziran 1914 / 18 Nisan 1988) kapağımızda. Anısına sonsuz saygıyla… Öner Yağcı’nın yazısı…

– Selin Erkul Yağcı (Ekrem Akurgal, Doğu ve Batı Mezopotamya Yunan Sanatının Kaynağı, Kronik Kitap),

– M. Sadık Aslankara (Talip Apaydın / Sarı Traktör / Varlık Yayınları; Ortakçılar / İmece Yayınları)

– Özdemir İnce (Nihat Ziyalan / Sen Neredeysen Oraya / Ve Yayınevi),

– Gamze Akdemir (İlker Başbuğ / Lider, Güç, Strateji / Kırmızı Kedi Yayınları),

– Emin Adnan (Ahmet Erdoğdu / Çanakkale 1915: 125. Alay’ın (Adana Alayı) Atatürk’ün Emrinde 20 Günü / Kendi yayını),

– Yonca Mete Soy (Lisa Ridzén / Turnalar Güneye Uçarken / Çeviren: Yonca Mete Soy / Timaş Yayınları),

– Y. Bekir Yurdakul (Nemika Tuğcu / Minik’le Olağanüstü Bir Yaz / Can Yayınları; M. Banu Aksoy / Tombik Roka / Can Yayınları; Inés Garland / Lilo / Çeviren: Emrah İmre / Can Yayınları),

– Deniz Yılmaz (Sándor Márai / Mumlar Sonuna Kadar Yanar / Çeviren: Esen Tezel / YKY),

– Nil Algan (Hürriyet Yaşar / Göç Penceresinden Kent ve Toplum Yazıları: Göçmüş Köylü Sorunsalına Giriş Denemesi (Yazılama Yayınevi),

– Ömer Can Uğurlu (Michael J. Seth / Kısa Kore Tarihi / Çeviren: Gaye Yavuzcan / Kronik Kitap) da bu sayımızda yer alan yazarlarımız.

– Kısa tanıtımlar ve Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile de düşün trafiği sürüyor.

İyi okumalar…

Gamze Akdemir

Kitap Dergi, YARIN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte…

Unutmayın; her gün Cumhuriyet, her perşembe Cumhuriyet Kitap Dergi okunur!