Rıza Oylum
Film izleme alternatifleri çeşitlense de, sinemanın insanı etkisi altına alan, kuşatan halinin sinema salonunda olanca heybetiyle varlığını devam ettirmesi gerekiyor. Bu güçlü etkinin Hollywood tahakkümünü kırmış ve dünya sinemasıyla çeşitlenmiş halde sürmesi umuduyla 2019’un, farklı ülke sinemalarına kucak açmış bir vizyon grafiği göstermesini umut ediyorum.
2016’dan beri her yıl bu ay 1 yıl içinde vizyona giren filmlerin ülkeler bazında istatistiğini yayınlarım. Bu yıl 426 film vizyona girdi. 2017’de 375, 2016’de 360 film vizyona girmişti.
Bu yıl vizyona giren filmlerin 176’sı yerli, 250’si yabancı film. Yabancı filmlerin yaklaşık 140’i ABD yapımı, kalan 112’si ise dünyanın kalan ülkelerinin filmleri. Baştan söylemekte fayda var. Bu ayrımlar 2-3 filmlik hata payları barındırıyor. Özellikle İngilizce konuşulan ülkelerin sinemacılarının ABD ortaklığında yaptığı filmleri sınıflandırmak her zaman pek mümkün olmuyor. Ama genel hatlarıyla veriler doğru. Farklı kaynaklardan karşılaştırmasını yapıyorum.
SOL BAŞTAN SAY FRANSA, ALMANYA VE DİĞERLERİ
Avrupa merkezli filmlerde her zaman olduğu gibi Fransız filmleri önde. 20’ye yakın Fransız filmi vizyona girdi bu yıl. Bir o kadar da İngiltere merkezli film var ancak İngiliz filmlerinin Hollywood’la olan geçişli ilişkileri rakamları muğlaklaştırıyor. Almanlar her yıl olduğu gibi bu yıl da Fransızların arkasından geliyorlar. Bu yıl 12 film vizona girmiş Almanya merkezli. İtalyan sineması bir süredir önemli bir varlık gösteremiyordu. Hem ticari sinema olarak hem de festival filmleri noktasında eski heybetinden çok uzaklaşan İtalyan sinemasından 5 film vizyona girmiş. İspanya’dan da 4 film var. Bu yılın sürpriz bölgelerinden biri Kuzey bölgesi. Nordik ülkelerinde ve öteki kuzey ülkelerinde sinema gelişiyor. Danimarka ve Norveç’ten 3’er film var. İzlanda, Hollanda ve Finlandiya’dan 1’er film gelmiş.
Orta Avrupa’dan genellikle birer film vizyona girerdi. O da ülkenin Oscar adayı olan filmler olurdu. Bu yıl da gelenek bozulmadı. Polonya’dan 2, Romanya, Bulgaristan, Bosna ve Yunanistan’dan 1’er film görebildik. Ukrayna’ysa Avrupanın sürprizlerinden, 2 film yolladı bize.
KOMŞUDA GÖRDÜM BİN TANE EVE GETİRDİM BİR TANE
Kuzey ve Güney komşumuzun oldukça gelişmiş sinemaları var. Rusya’da oldukça büyük bütçeli filmler çekiliyorken, İran’da da kültürel olarak bize çok yakın ve oldukça estetik bir sinema anlayışı varlığını koruyor. Bu yıl Rusya’dan her zamankinden daha fazla film geldi. Genellikle 2-3 filmin vizyona girdiği Rus sinemasından bu yıl 8 film gördük. Bunların 4’ü animasyondu. İran sinemasından sadece Muhammed Resulof’un İnatçı Bir Adam filmini vizyonda izleyebildik.
UZAKDOĞU HÂLÂ ÇOK UZAK
Hollywood sinemasına kafa tutan, yıllık film üretimiyle adından söz ettiren Hindistan sineması nam-ı diğer Bollywood’tan bu yıl 2 film vizyona girdi. Arap coğrafyasından da filmler vizyonda göremiyoruz. Bu yıl sadece Lübnan’ın geçen yılki Oscar adayı Hakaret filmi vizyonda kendine yer bulabildi. Çin’den 4, Japonya ve Güne Kore’den 1’er film vizyona girdi.
LATİNLER VARDIR
Latin Amerika sineması özellikle Hollywood’a kaptırdığı yönetmelerle adından söz ettiren bir bölge sineması. Meksika’dan 3 film, Paraguay’dan 1 film vizyona girdi. Yeri gelmişken söyleyelim bu yılın en iyi filmi diyebileceğimiz Meksika sinemasının şahlanan yönetmeni Alfonso Cuarón’un Roma filminden bahsetmek gerekiyor. İnce ince işlenmiş senaryosuyla, unutulmaz sahneleriyle ve başarılı oyunculuğuyla Roma sinema namına önemli bir aşama.
GENEL TABLO
Bu yıl vizyonunun ülke sinemaları namına çeşitlendiğini söyleyebiliriz. Hâlâ büyük bir Amerikan tahakkümü olsa da ülke sinemalarının kafasını kaldırmaya başladığı görülüyor. Çok çeşitli ülkelerden 1 -2 örnek de olsa vizyonda kendine yer bulabiliyor. Bu yıl Güney Afrika sinemasından bile vizyona giren film vardı.
Ayrıca bu çeşitliliğin en önemli nedeni olarak da animasyon sanatçılarının hakkını teslim etmemiz gerekiyor. Farklı ülkelerden çalışmalar yapan animasyoncular sayesinde özellikle çizgi film olarak zengin bir coğrafyadan örnekler görebiliyoruz.
Yazının devamını okumak için tıklayın