“HACI SABANCI’YI ANMA KONSERİ”
Tarih : 30.11.2018
Yer : Adana Büyükşehir Belediyesi Konser Salonu
Saat : 20:00
Şef : Murat Cem ORHAN
Solist : Tobias FELDMANN “keman”
Program : Mieczyslaw WEINBERG / Keman Konçertosu “Adana’da ilk seslendiriliş”
Edvard Hagerup GRIEG / Peer Gynt Süit No:1 & No: 2
Murat Cem ORHAN
İzmir’de D.E.U Devlet Konservatuarı mezunu, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı ve New York Brooklyn Müzik Koleji’nden mezun olduktan sonra, hem Opera hem de Davranış üzerine çalıştı. Geçtiğimiz yıl, Heidelberg İlkbahar Festivali’nde Fazıl Say’ın orkestral eseri ile eleştirmenler ve kamuoyu tarafından beğenilen Heidelberg Sinfonietta ile Almanya’ya başarılı bir başlangıç yaptı. Dahası, İstanbul Devlet Opera Binası, W.A. Mozart’ın Die Zauberflöte’de çocuklar için kendisinin düzenlemiş olduğu bir yerdi. İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı Orkestrası ve Solistleri ile birlikte W.A. Mozart’ın Cosi Fan Tutte ve D. Cimarosa’nın Il Matrimonio Segreto’yu yaptı.
İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası ile Antalya Devlet Senfoni Orkestrası, Mahler “Das Knaben Wunderhorn” ile J. Brahms “Çift Konçerto”. Ayrıca İzmir Devlet Senfoni Orkestrası ile senfonik bir program yürütecek. Geçtiğimiz günlerde İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası ve Bursa Bölge Devlet Senfoni Orkestrası’nı gerçekleştirdi.
Krakow’daki Maestro Jorma Panula, Budapeşte’deki Maestro Alparslan Ertüngealp masterclass’larına devam etti. Siena ve Maestro’daki Accademia Chigiana Musicale’de Maestro Michel Tabaschnik ve Koda’da Prof. Rengim Gökmen ile çalıştı.
Halen Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda Maestro Antonio Pirolli ile çalışmaktadır.
2016’da, Fazıl Say’ın Doğu-Batı Divan Şarkı Döngüsü (Op.44) ve Kamerata Saygun Oda Orkestrası ve dünyaca ünlü piyanistin gerçekleştirdiği “Gezi Parkı 3” Balesi’nin Türkiye Prömiyerini gerçekleştirdi.
Renato Bruson’un Siena’daki Accademia Chigiana Musicale’deki masterclass’a katıldı. Ayrıca Raina Kabaivanska, Sherill Milnes, Ashley Putnam ve Catherine Malfitano, Trish McCafferey gibi ünlü opera sanatçılarıyla çalıştı.
Fransızca, İngilizce ve İtalyanca’da akıcı olan Orhan, çalışmalarına İstanbul’da devam ediyor.
Tobias FELDMANN
Keman çalmaya yedi yaşında başladı. Sadece bir yıl sonra, sekiz yaşındayken Feldmann, Musikhochschule Würzburg’daki Erken Çocukluk Sınıfına kabul edildi ve Dan Talpan ve Herwig Zack’den dersler aldı. Prof. Herwig Zack ile çalıştığı Hochschule für Musik Würzburg’da üniversite öncesi öğrenci olarak kabul edildi. Mezun olduktan sonra 2010 yılında Antje Weithaas ile Müzik Akademisi “Hanns Eisler” de okudu . 2010’dan beri, Berlin’de Hochschule für Musik, Hanns Eisler’de Prof. Antje Weithaas ile çalışıyor. Feldmann, Las Vegas Filarmoni Orkestrası, Utah Senfoni Orkestrası, Beethoven Orkestrası Bonn, Brüksel Filarmoni Orkestrası, Orkestra Kraliyet de Chambre de Wallonie, Brüksel Filarmoni Orkestrası, Nürnberger Symphoniker, Bilkent Orkestrası Ankara ve NDR ile birlikte solist olarak çalıştı. 2015 yılında Béla Bartók’un Hıristiyan Tetzlaff için İkinci Keman Konçertosu’na katılarak Karl-Heinz Steffens yönetimindeki Federal Gençlik Orkestrası ile Letonya ve Litvanya’da konser verdi. Aynı yıl Philharmonie Berlin’in büyük salonunda Felix Mendelssohn Bartholdy’nin E minör Keman Konçertosu ile ilk solo çıkışını yaptı. Oda müziği de Feldmann’s oeuvre’de yerini bulur. Schubertiade Hohenems, Ludwigsburg Kale Festivali, Mecklenburg-Vorpommern Festivali, Rheingau Müzik Festivali, Brüksel’deki Musiq3 Festivali ve Schleswig-Holstein Müzik Festivali’nde çeşitli topluluklarda sahne aldı. Feldmann 1769 yılında Napoli’de yapılan Niccòlo Gagliano tarafından bir keman çalıyor.
Tobias, ulusal ve uluslararası yarışmalarda çok sayıda ödül kazandı. Almanya’nın “Jugend musiziert” yarışmasının ulusal düzeyindeki birincilik ödülünün sahibi oldu ve Vilnius / Litvanya’da (2004) “Uluslararası Dvarionas Keman Yarışması” nda “Grand Prix” ödülünü kazandı ve “Uluslararası” Kassel’de (2004, izleyici ödülü ile) Louis-Spohr-Rekabet ”ve Piatra Neamt / Romanya’da“ Uluslararası Keman Yarışması İon Voicu ” (2008, izleyici ödülü).
2006 yılında İtalya’nın Fermo kentinde “Concorso Internationale Andrea Postacchini” nde ve bir yıl sonra Çek Cumhuriyeti’nin Ústí nad Orlicí’deki Uluslararası Koç Keman Yarışması’nda ikincilik ödülü aldı. 2006 – 2010 yılları arasında iki yıl boyunca konser yöneticisi olarak görev yapan Almanya Ulusal Gençlik Orkestrası’nın bir üyesiydi. Birçok yayın prodüksiyonu geniş repertuarını belgeliyor. Würzburg Filarmoni Orkestrası, Göttingen Senfoni Orkestrası, Iasi Filarmoni ve Hof Senfoni Orkestrası ile konserler verdi. Konser turları onu Rusya ve İsviçre’ye götürdü. “Deutscher Musikinstrumentenfonds der Deutschen Stiftung Musikleben” in 14 Yarışmacı’ sının birincisi oldu. 2008’de Oscar ve Vera-Ritter-Stiftung tarafından bir burs kazandı ve 2010 yılında “Studienstiftung des Deutschen Volkes” den bir burs için kabul edildi. 2011’de 4. Uluslararası Keman Yarışması’nda Henri Marteau’da, Tobias Feldmann birincilik ödülü, izleyici ödülü ve Bach ve Reger’in en iyi yorumları için ödüllerle ödüllendirildi. 2012’de Uluslararası Joseph Joachim Competition Hannover’de 3. Ödül, İzleyici Ödülü ve Eleştirmen Ödülü 2015’de Brüksel Kraliçe Elizabeth Yarışmasında 4.lük Ödülü
MİECZYSLAW WEINBERG (Doğum: 08.12.1919 Varşova Ölüm: )
Babası, Yidiş tiyatrosunun tanınmış bir kondüktörü ve bestecisi. 1916’da Kishinev’den Varşova’ya taşındı, Varşova’daki Yidiş tiyatrosu Scala için kemancı ve orkestra şefi, geleceğin bestecisinin ona 10 yaşında piyanist olarak katıldığı ve daha sonra çeşitli performansların müzik direktörü olarak katıldı. Odessa’da doğan annesi Sonia Wajnberg (Sura-Dwojra Sztern,) , Varşova ve Lodz’daki birçok Yidiş tiyatro şirketindeki aktristti.
Weinberg, Varşova Konservatuarı’na girdi, on iki yaşında piyano çaldı ve 1939’da mezun oldu. Savaşın başlangıcında Sovyetler Birliği’ne kaçmadan önce iki eseri (ilk dizgisi dörtlüsü ve piyano için berceuse) besteledi.
Ebeveynleri ve küçük kız kardeşi Esther geride kaldı, Lodz gettosunda tutuldu ve Trawniki toplama kampında öldü. Burada Konservatuar’da ilk kez kompozisyon eğitimi aldığı Minsk’e yerleşti. Sovyet topraklarında II. Dünya Savaşı’nın patlak vermesi üzerine Weinberg, opera için eserler yazdığı ve Solomon Mikhoels’in kızı Natalia Vovsi ile tanıştığı ve evlendiği Taşkent’e (Orta Asya) tahliye edildi. Orada ayrıca yeteneklerinden etkilenen ve yakın arkadaşı olan Dimitri Shostakovich ile tanıştı. Shostakovich’le tanışmak, daha sonra “Yeni doğmuş gibiydim” diyen genç adam üzerinde derin bir etki yaptı. 1943’te Shostakovich’in ısrarıyla Moskova’ya taşındı.
Weinberg’ in eserleri 1948’deki Zhdanovshchina’da yasaklanmadı, ancak Sovyet müzikal kuruluşu tarafından neredeyse tamamen göz ardı edildi. Bir süre sadece tiyatro ve sirkleri besleyerek yaşayabilirdi. Mikhoels cinayetinden kısa bir süre sonra, Sovyet ajanları Weinberg’i takip etmeye başladı. Şubat 1953’te, sözde “Doktorlar” komplosunun bir parçası olarak kayınpederinin öldürülmesiyle ilgili olarak “Yahudi burjuva milliyetçiliği” suçlamasıyla tutuklandı. Shostakovich, Weinberg’ in üzerinde yer almak için Lavrenti Beria’ya yazdı. Adını, Weinberg’in kızının karısı da tutuklanmış olsalar da olaydan bir sonraki ay Stalin’in ölümüyle kurtarıldı ve kısa bir süre sonra resmen rehabilite edildi. Daha sonra Weinberg, Moskova’da yaşamaya devam etti ve piyanist olarak performans gösterdi. O ve Shostakovich birbirleriyle yaşamakta ve fikirleri günlük olarak paylaşmaktadırlar. Shostakovich’in Weinberg’in yapıtları için sık sık dile getirdiği hayranlığın yanı sıra, aralarında Emil Gilels , Leonid Kogan , Kirill Kondrashin , Mstislav Rostropovich , Kurt Sanderling ve Thomas Sanderling’ in de bulunduğu önde gelen sanatçılar ve orkestra şefleri tarafından ele alındı. Hayatının sonuna doğru, Weinberg Crohn hastalığından acı çekti ve bestelemeye devam etmesine rağmen, son üç yıldır evsiz kaldı.
Ortodoks Hıristiyanlığına, Moskova’da ölümünden iki aydan kısa bir süre önce (3 Ocak 1996’da) dönüştüğü iddia edildi. Bir yorumcu onu “Prokofyev ve Shostakovich ile birlikte üçüncü büyük Sovyet besteci” olarak değerlendirdi. Ölümünden on yıl sonra, operasının bir konser galası Moskova’daki Yolcu ölümünden sonra yeniden canlandı. İngiliz yönetmen David Pountney, operayı 2010 Bregenz Festivalinde sahneledi ve 2011’de İngiliz Ulusal Operası’nda yeniden düzenledi.
Keman Konçertosu “Adana’da ilk seslendiriliş”
Edvard Hagerup Grieg
(Doğum:15 Haziran 1843 Bergen, Hordaland, Norveç Ölüm: 4 Eylül 1907 Bergen, Norveç)
Grieg üç kız kardeş ve bir ağabeyi arasında büyüdü. Altı yaşındayken annesiyle piyano çalışmalarına başladı. Annesinin kayınbiraderi, ünlü bir kemancı olan Ole Bull, Grieg’i Leipzig Konservatuarı’nda okumasını tavsiye etti. 1858-1862 yılları arasında Leipzig’de Ignaz Moscheles’ in vesayeti altında müzik eğitimi aldı ve onur derecesiyle mezun oldu. 1863-1866 yılları arasında Grieg Kopenhag’da yaşamakta ve müzik çalışmalarına “Niels W. Gade” ile devam etmiştir. Rikard Nordraak’ ın çırağıyken İskandinav halk müziğine doğru ilerledi. Kısa zamanda Grieg kendini Alman romantik geleneğinden kurtardı ve orijinal tarzının gelişmesine doğru büyüdü. Grieg’ in armonileri, Mozart ve Haydn’ın klasik kompozisyonları alışılmışın dışında, zengin ve zorlayıcı oldular. 1865-1866 kışları boyunca Roma’daydı, müziğini yaptı ve bir Avrupa ünü kazandı. Norveç halk kültürüne ve geleneksel ezgilere olan aşkı, Grieg’ in Norveç’e döndüğü 1866’dan sonra yazdığı bestelerinde belirgindi. Christiania’ya (Oslo) yerleşti ve kendini bir müzik öğretmeni ve konser sanatçısı olarak hazırladı. Aynı zamanda Grieg, bir koro ve bir senfoni orkestrasıyla bir konser topluluğu olan “Eutherpe” nin kurucusu oldu. Piyano için “Lirik Parçalar” adlı koleksiyonu, onu müzisyenler arasında iyi bir üne dönüştürdü. Grieg, Hans Bulow’un “Kuzey’in Chopin’i” olarak adlandırıldı. 1867 yılında Grieg, kuzeni Nina Hagerup ile evlendi ve onların tek çocuğu sadece bir yaşındayken öldü. Minördeki ünlü Piyano Konçertosunu 1868’de tamamlandı ve Kopenhag’da gerçekleştirildi. Franz Liszt’ ten gelen bir tavsiye mektubuyla Grieg, İtalya’daki çalışmaları için bir devlet ödülü aldı ve 1869-1870 kışını Roma’da geçirdi. Grieg müziğini seslendirdi ve Franz Liszt ve diğer Avrupalı müzisyenlerle toplantılar yaptı. Norveçli yazar Bjornson ile yaptığı işbirliği de Roma’da başladı. 1870’lerde Grieg ve Bjornson, birlikte birçok dramatik kompozisyon yaptı. 1876’da Henrik Ibsen, tesadüfi müziği Norveç halk kahramanı hakkında bir oyun olan “Peer Gynt” i yazmasını istedi. Daha sonra Grieg, uluslararası başarıyı kazanan iki “Peer Gynt” Süit’i konser performansları için yaptı. 1872 yılında Grieg, İsveç’in Stockholm kentinde Kraliyet Müzik Topluluğu üyesi oldu. 1874 yılında Grieg, Norveç Storthing’den 1600 kronen devlet yıllık hibesi aldı. Öğretmeyi bıraktı ve memleketi Bergen’e döndü. Orada çalışması için doğal bir ortam seçti. Grieg, müziğinin çoğunu Hardanger fiyortundaki pitoresk orman, dağ ve deniz manzaralarından oluşturuyordu. Orada Steinway piyano ile bir yazlık vardı. Grieg’ in, Norveç manzaralarının huzur ve güzelliği ile hayranlığı onun müziğinin önemli bir parçasıydı. Grieg, seçkin bir lirik kalite ve duygusal derinlikte bir müzik yazdı, bu da rafine melodiler ve sofistike harmonik değişimlerle ifade etti. Senfonik “Norveç dansları” ve “Norveç köylü dansları”, İskandinav halk melodilerine hitap ediyordu… “Peer Gynt” süitleri ve “Solveig’s Song” ve “Ein Schwan” gibi parçalar, dinleyicinin zihninde resimler yaratma gücü ile karakterize edilir ve bu da onları birçok film skoru için uygun hale getirir. 1878-1880 yılları arasında Grieg ve karısı Nina, profesyonel bir şarkıcı, iki yıllık bir yolculuğa çıktı. Grieg, Avrupa’nın birçok şehrinde konserler gerçekleştirdi. 1880 ve 1890’larda Londra’daki Piyano Konçertosu’nun performanslarını veriyordu. Grieg, Norveç’in Bergen kentinde 4 Eylül 1907’de öldü ve Norveç’in Troldhaugen kentindeki kırsal arazisinde bir dağ mağarasında dinlenmek için atıldı. Karısı Nina 90 yaşına kadar yaşadı ve Grieg’ in villasını Troldhaugen’ de bir müzeye dönüştürdü. Grieg’ in müziğinin yıllık festivallerine ev sahipliği yapmak için yakındaki bir konser salonu inşa edildi.
Norveç milliyetçi müzik okulunun kurucularından biri…
Peer Gynt Süit No: 1 Op:46
Grieg’ in sahne müziğinden 1888’de sırasını değiştirerek düzenlediği 1. Süit dört bölümdür.
- Sabah (Morning Mood); 6/8’lik ölçüde, Mi Majör tonda, çabukça ve kırsal havadaki (Allegretto pastorale) tempodadır. Aslında piyesin dördüncü perdesinin prelüdü (ön müziği) olarak yer alan müzikte güneşin doğuşu flüt ve obuanın duygulu temasıyla canlandırılır. Yaylılar temayı alarak geliştirir ve güçlenerek yükseltirler. Grieg, ilk yorumda tiyatro orkestrası şefi Hennum’a “İlk forte’ de güneşin bulutlar arasından doğduğunu hayal ettim” demiştir. Korno ana temayı üstlenince girişteki sakin atmosfer oluşur. Flütün zarif ve hafif trili ile söner. Peer Gynt, Mısır’da şafak vakti Memnon’un heykeli önünde durmaktadır.
- Aase’nin Ölümü (Death of Âse); yalnızca yaylı çalgılar tarafından seslendirilir. 4/4’lük ölçüde, Sİ Minör tonda, ağırca ve kederli (Andante dolorosa) tempodadır. Üçüncü perdede, ormanda bir kulübe yapıp orada yaşayan Peer Gynt’e Solveig de evini terk ederek katılacaktır. Ama o, kendini kanıtlamak için dünyaya açılacaktır. Önce annesini ziyarete gider. Ancak fakir ve dul Aase ölüm döşeğindedir. Oğlu ona heyecanla hayallerini anlatırken, annesi sakin ve güzel bir ölüme kavuşur. Sürdinli yaylılar hüzünlü bir soylulukla önce yükselir. Sonra acı içinde (doloroso) kromatik olarak pesleşir. Bu matem müziği sona ermeden birkaç mezür önce daha da koyu bir renk kazanır. Aase ölmüştür.
- Anitra’nın Dansı (Anitra’s Dance); 3/4’lük ölçüde, La Minör tonda ve mazurka temposunda (Tempo di Mazurka), tümü pianissimo (çok hafif) ve yine yalnızca yaylı çalgılar için düzenlenmiş bir bölümdür. Güzel bedevi kızı Anitra’nın oynak Arap dansı için triangle de eklenmiştir. Piyesin dördüncü perdesinin altıncı sahnesinde, Peer Gynt bu kez batılı giysiler içinde bir bedevi çadırının içinde minderlere uzanmıştır. Çevresindeki kızlardan Anitra beğenisini kazanmıştır. Anitra onu dansla kandırır, sonra altın kesesini ve atını çalarak kaçar.
- Dağ Kralının Mağarasında (In The Hall of The Mountain King); 4/4’lük ölçüde, Re Majör tonda, marş tarzı neşeli ve çok aksanlı (Alla marcia e molto marcato) tempodadır. İkinci perdede köylülerin aradığı Peer Gynt dağlara doğru kaçarken başını bir kayaya çarpar. Yeşil Kadın ile karşılaştığını hayal ederken karşısında Cüceler Kralı’nın kızını bulur. Ona Kraliçe Aase’nin oğlu olduğunu anlatır ve Dovre dağlarının derinliğindeki mağaraya, kralın salonuna inerler. Bu çok ünlü parça, dört mezür süren gizemli tema ile başlar. Önce viyolonsel ve baslarda, pizzicato ve piano şekilde, fagotlarla değişerek sunulur. Sonra temayı kemanlar ve obua alır, çok şiddetli bir yükselişle, adeta çılgınca tüm orkestra tarafından duyulur. Grieg, orkestra şefi Hennum’dan bas davul ve zillerin bir Gök gürültüsü gibi patlamasını istemiştir. Piyeste de bu vahşi dansın ortasında cüceler korosu, Peer Gynt’ ten prensesleri ile evlenmesini isteyerek tehdit ederler. Dağ Kralı, kızının dansa katılmasını isteyerek onları susturur. İkinci perdenin sonunda vadiden kilise çanları yankılanır. Peer Gynt bu kâbustan uyanır ve Solveig’e onu unutmaması için haber gönderir.
Peer Gynt Süit No: 2 Op:55
Süit dört bölümdür.
- Gelinin kaçırılması. Ingrid’in Lamesi ( Bruderovet. Ingrids klage ) ( G minör )
- Arap Dansı ( Arabisk dans ) ( C majör )
- Peer Gynt’ in Buluşması ( Denizde Fırtınalı Akşam) [Peer Gynt hjemfart (F ♯ minör)]
Peer Gynt Incidental Music’teki (Op. 23) ile kıyaslandığında Grieg ek bir koda ekledi. Bu hareketi, A minöründeki kusurlu bir ritim ile sona erdirdi.
- Solveig’in Şarkısı (Solveig şarkı söyledi)