Galatasaray Topluluğu İşbirliği Kurulu tarafından düzenlenen Forum 2019, 21 Aralık Cumartesi günü Galatasaray Lisesi Tevfik Fikret Salonu’nda yapıldı.
21.12.2019 GALATASARAY İŞ BİRLİĞİ FORUMU
YAPAY ZEKA ve EĞİTİM
- YZ’nın bir bütün olarak dünyaya ne getirip götüreceğini kim söylerse falcıdır; her yöne evrilebilir.
- Ama bazı köşe taşları da yok değil. Mesela:
- Askeri alanda mutlaka derin etkileri olacak,
- Toplumuna boyun eğdirmek isteyen idarelerin çok işine yarayacak (Çin örneği),
- Net iş kaybına yol açıp açmayacağı toplumların eğitim felsefelerine göre şekillenecek.
- Bu konularda politikalar geliştirmek isteyenlerin, öncelikle bir soruya cevap vermeleri gerekiyor: YZ’nın başat (dominant) olduğu bir dünyada, bir toplumun ülküsü / vizyonu ne olmalıdır?
- Bu vizyon her toplum için farklı olabilir.
- Bizim toplumumuz için bir önermede bulunmadan önce bir anahtar kavram açısından “Dünya toplumları büyük resmine” bakmak istiyorum. Bu “anahtar” DEĞER ÜRETİMİ kavramıdır.
- (GÖSTER ppsx tıklayınız)
- Bu durumda birincil önem taşıyan, YZ’nın okul ortamına ne gibi kolaylıklar getireceği konusundaki tahminler değildir; hatta bunun hiçbir önemi yoktur.
- Birincil önem taşıyan, bu yeni ortamdaki yeni rollerin neler olacağı ve bu rollere uyum gösterip gösteremeyeceğimiz meselesidir.
- Sözünü ettiğim vizyon / ülkü bu bakamdan önem taşıyor.
- Buna göre vizyon önerimi ortaya koyup, ardından da o vizyon uyarınca neler yapılması gerektiğini ve bunların kimlerce nasıl yapılabileceğine ilişkin kişisel düşüncemi söyleyeceğim.
- “Önümüzdeki kaotik yılların güçlüklerini, “sorgulamaya kapalı ezber türleri” ile değil, “akıl ve sağduyu” ile göğüsleyebilmek için gereken ağ yapılanması ve yetkin aklı oluşturmak, çabalarımızın odaklanması gereken ortak ülkü olmaya değer.”
- Açıkladığım “Değer Katmanları” açısından, YZ dönemine bakınca 3 katman öne çıkıyor:
#1) YZ / Robotics açısından gerekli insanlar (ARGE, innovation etc) ve Sanatçılar, düşünürler
#2) Birinci kesime yardımcılar: Logistic, hammadde, ticaret, güvenlik vb)
#3) Fazlalıklar
- Bu katmanların işaret ettiği bir gerçeklik de:
- Her bir katmanın Dünya üzerine dağılmış olacağı,
- Sıkı etkileşim içinde olacakları,
- Ulusal sınırlar ne olursa olsun birer supra–national community (uluslar üstü topluluk) oluşturacakları,
- Dil, din, inanç vb özelliklerinin herhangi ayırıcı bir etki oluşturmayacağıdır.
- Bu tahmin altında, en azından #3 kesimde yer almamak için, benimsenecek eğitim politikalarının 2 önemli özelliği ortaya çıkıyor. Şöyle ki:
1) Eğitim vizyonunun bu resme aykırı ideolojik öğeler taşımaMAsı,
2) Bir canlı olarak dünyaya gelirken beraberinde getirip de sonradan çeşitli niyetlere dayalı koşullandırmalar nedeniyle aşınan yaratıcılık, öğrenebilirlik gibi özelliklerinin tacize uğramaması ki ben buna zihinsel tecavüz diyorum.
- Dünden itibaren başlaması gereken üç iş, (1) Birbirlerinden farklı coğrafyalardaki fikirleri değer taşıyanlar arasında bir ağ oluşturmak, (2) Çözülecek sorunlar için gereken “yetkin ağ aklı”nı üretebilmek ve (3) Bu yolla üretilebilecek çözümlerin, geleneksel “ilgili mercilere arz ve ihale” yollarıyla değil, toplumu oluşturan sorumlu bireylerin kendi çevrelerinde gerçekleştirecekleri mikro-etkili sosyal tohumların yol açacağı oluşan makro-dönüşümler yoluyla uygulamaya geçirilmesi.
- Bunları kim yapacak? Bunları ancak toplumun gerçek yapı taşları olan “sorumlu ve özgür karakterli bireyler” yapabilir.
- Bugünkü bakış açılarımıza pek aykırı görünebilecek bu yeni resmin bir özelliği de bizim beğenilerimize sunulmayacağı katı gerçeğidir.
Teşekkür ederim. (Tınaz Titiz)