Kültürel Miras’a Bakış! – Özgen Acar

 

Çarşamba günü Cumhuriyet’te Öznur Oğraş Çolak’ın “Arkeolojide ödenek eriyor” başlıklı haberi, Kültür Bakanlığı’nın Türkiye’deki kazılara 2018’de “30.5 milyon lira” harcadığını duyurdu…

Perşembe günü de benim “İznik tabak rekor kırdı” başlıklı haberimde, tabağın Londra Sotheby’s müzayedesinde “35.3 milyon liraya” alıcı bulduğu bildiriliyordu! Bu haberimizi, ertesi günün Hürriyet gazetesi, yalnız 1. sayfaya değil, “sürmanşete (başlık üstüne)alıntıladı…
Düşünebiliyor musunuz? Dünyada, Türkiye kökenli 1480 tarihli bir tabağa 35.3 milyon lira ödeniyor, Kültür bakanlığı ise Türkiye’deki 530 arkeolojik kazı ve araştırmaya yalnızca 30.5 milyon lira ödenek ayırabiliyor!
Türkiye’de yabancıların yaptığı 32 kazıdan biri olan Hattuşaş – Boğazköy kazısına Almanların yılda 1 milyon lira harcadıklarını anımsamakta yarar var! Gariptir, Çorum İl Meclisi’nin AKP’li üyeleri, Boğazköy’ü Almanların yerine Kültür Bakanlığı’nın kazmasını önerdiler!
Çolak, haberinde 2013’te bu ödeneğin 43 milyon lira olduğunu, 2017’de 37.8 milyona, bu yıl ise 30.5 milyon liraya gerilediğini de vurguladı!

***

Bir başka çelişkili durum ise müzecilerin, kentlerinde “arkeolojik kurtarma kazıları” yapmalarıdır… Örneğin İstanbul Arkeoloji Müzeleri görevlileri, kentin çeşitli yerlerinde 5 kazı yapıyor. Bu kazıları yapan müzecilerden doğru dürüst müzecilik görevi yapmaları beklenebilir mi?
Müzeci, müzeden çıkmamalı! Müzesinde depolarda bakımsız, korumasız, onarılması gereken buluntulara yoğunlaşmalıdır. Türkiye’de müze depolarına girdiğinizde, “keşke bu tarihsel miras toprak altında kalsaydı” gibilerden garip bir duyguya kapılıyorsunuz!
Müzelerimize personel alınmıyor… Üniversitelerden her yıl 5 bine yakın arkeolog ve sanat tarihçisi mezun oluyor, bakanlık 50 kişi bile almıyor. Ama bu yıl Diyanet Başkanlığı’na 9 bin 500 personel alınacağı duyuruldu!
Doğru dürüst ödenekler verilmiyor. Bu koşullar altındaki müzeciler, Türkiye’nin tarihsel, kültürel ve dinsel mirasını nasıl koruyacaklarının, nasıl sergileyeceklerinin, nasıl yayın yapacaklarının, ziyaretçileri nasıl aydınlatacaklarının şaşkınlığı içindedirler…

Yazının devamını okumak için tıklayın