NFT sanatta neyi değiştirdi?


Blake Gopnik/The New York Times


Geçen yıl 11 Mart’taki 69 milyonluk satış, “NFT sanatı” çılgınlığını başlattı. Ve bir yılda 44 milyar dolarlık harcama yapıldı. The New York Times bu akımın sanat piyasasını nasıl etkilediğini araştırdı

Tahminen 1425’te Floransalı ressam Masaccio tek nokta perspektifli ilk kayda değer resimleri yaptı. Bu devrim sonraki tüm sanatçıların eserlerini değiştirdi.

1839 yılında Paris’te Louis-Jacques-Mandé Daguerre yeni icadı fotoğrafı dünyaya gösterdi. Görsel temsilin doğasını değiştirdi ve o günden beri müze duvarları bir daha eskisi gibi olmadı.

Bir yıl önce, 11 Mart 2021’de Beeple mahlasıyla bilinen Mike Winkelmann bilgisayar illüstrasyonlarından oluşan bir kolajı 69 milyon dolara sattı; bunun tek sebebi kolajın NFT adı verilen dijital sertifikaya bağlanmış olmasıydı. Bu muazzam fiyat NFT piyangosundan pay almak isteyen bütün yaratıcılar – illüstratör, müzisyen, fotoğrafçı, hatta yıllanmış avangart sanatçılar – arasında çılgınca bir koşuşturmaya yol açtı. 

12 ayda yaklaşık 6 milyon NFT için 44 milyar dolar harcandı. NFT genellikle dijital yaratıları, bazen de resim ve heykel gibi fiziksel eserleri belgelemek için veriliyor.

Ancak bu “NFT sanatı” tsunamisi sanatın görünüşüne, anlamına, hatta daha derin manada ne olduğuna dair hakiki ve büyük bir değişim getirdi mi? Pek sayılmaz, hatta böyle bir değişim imkansız bile denebilir: Çünkü aslında “NFT sanatı” diye bir şey yok.

NFT – takas edilemez token – herhangi bir nesneye eklenebilecek bir mülkiyet ve özgünlük sertifikasından fazlası değil. Bir ayakkabıya veya gazete makalesine de NFT koyulabilir; blok zincir üzerinde bulunduğu için değiştirilemiyor ve kaybolmuyor. 

Aslında her şey aynı!

Bir evin tapusunun NFT cinsinden olduğunu düşünün: Evin sahibi ve kendisi hakkında birkaç şey söyleyebilir, ama bu “tapulu evi” bildiğimiz evden farklı yapmaz. “NFT sanatın” geleneksel “sanat” ile ilişkisi de aynı. 

Normalde “NFT eklenen sanat eseri” bir hard diskte bulunan dijital bir dosya (bir JPEG görüntüsü veya MP4 video) demek . Yani NFT’ler ortaya çıkmadan onlarca yıl önce nasıl görünüyor veya duyuluyorsa aynı durumda. 

Eğer bir hacker bütün NFT’leri yok edebilseydi NFT’lerle “belgelenen” bu yaratıların yüzde 99.9’u değişmeden kalırdı. 

NFT’nin ortaya çıkış amacı estetikten ziyade satıştı. Tecrübeli dijital sanatçı Kevin McCoy 2014 yılında New York’taki New Museum’da düzenlenen teknolojik sanat maratonunda gece geç saatlere kadar çalışırken, Anil Dash adlı teknoloji uzmanıyla birlikte bir şey yarattı. O zamanlar NFT diye bir adlandırma olmasa da, ortaya çıkardıkları ürün ilk NFT olarak kabul ediliyor. 

https://gazeteoksijen.com/new-york-times/nft-sanatta-neyi-degistirdi-150798