Geleneksel Çukurova Ödülü’nün 2020’de İngiltere’nin önde gelen aydınlarından, hukukçu, gazeteci, tarih, biyografi, inceleme, oyun, roman yazarı, yayıncı, yapımcı, TV programcısı, Pakistan asıllı Tariq Ali’ye verilmesi kararlaştırıldı.
Çukurova Sanat Girişimi’nce Çetin Yiğenoğlu, Orhan Apaydın, Yaşar Öztürk’le oluşturulan Seçici Kurul tarafından Çukurova Ödülü-2020’nin Tariq Ali’ye verilme gerekçeleri şöyle açıklandı: “Bertrand Russell öncülüğünde kurulan, bir ara idari başkanlığını Jean-Paul Sartre’ın yürüttüğü, Türkiye’den Mehmet Ali Aybar’ın da katıldığı ‘Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi’nde (Bertrand Russell Mahkemesi) üye olarak görev alması;
Kitle kıyımlarına, katliamlara, soykırımlara, dünyayı cehenneme, kan gölüne döndürenlere karşı yaşamı boyunca verdiği mücadele;
Köktendinci (fundamentalist) yapılanmalara, ırkçılığa karşı ödünsüz savaşımı, bu nedenle gericilerin hedefi haline gelmesi;
Başta ABD, emperyalizmin hedefindeki Asya’da Vietnamlıların, Afganlıların, Ortadoğu’da Iraklıların, Filistinlilerin, dünyadaki bütün ezilen halkların safında yer alması;
Haksızlıklara sürekli karşı çıkması;
Anlamlı bir toplumcu düzen kurularak Batı’daki varsıllığın üçüncü dünya ülkeleriyle paylaşılmasını savunması;
Nelson Mendela’nın özgürlüğü için çalışmaları;
Ülkesi Pakistan’da bir rüşvet gibi sunulan yüksek makamları inanmadığı görüşleri savunmak zorunda kalacağı için reddetmesi;
Irkçılığa, ayrımcılığa, nefret suçuna ve özellikle şiddete karşı çıkıp Kadın sorunlarıyla yakından ilgilenmesi, dolayısıyla…” “Çukurova Ödülü-2020” 23 Mart 2020 Pazartesi 18.30’da Adana Büyükşehir Belediyesi tiyatro salonunda düzenlenecek törenle Tariq Ali’ye verilecek.
Çukurova Ödülü daha önce şu değerlerimize verilmişti:
Nihat Ziyalan 2009, Taha Toros 2010, Ayla Kutlu 2011, İpek Ongun 2012, Prof. Dr. Erman Artun 2013, Ülkü Tamer 2014, Yaşar Kemal 2015, Mehmet Aksoy-Necah İbrahim 2016, Haluk Uygur 2017, İsa Çelik 2018, Nedim Gürsel 2019.
Tariq Ali’nin yaşam öyküsü
İngiliz sömürgesi Hindistan’ın Lahor kentinde doğdu. Üç buçuk yaşında yeni bir ülkenin doğuşuna tanık oldu. Pencap, Afgan, Keşmir ve Sind eyaletlerinin baş harfleri ile Belucistan’ın son hecesinin yan yana getirilmesiyle oluşturulan, Farsça temiz anlamına gelen “Pak”ların ülkesi, Pakistan’da büyüdü. Pakistan, Atatürk’ten çok etkilenen bir şairin, Muhammed İkbal’in kafasından doğdu.
Birinci Dünya Savaşında Osmanlıya karşı savaşmaya gelen İngiliz birliklerinde çok sayıda Hintli vardı. Buna karşın, Kurtuluş Savaşı sırasında Hindistan’da yaşayan Pakistanlılar varlarını yoklarını satarak topladıkları paraları Türkiye’ye gönderdi. Türkiye’de Cumhuriyet’in kurulmasına çok sevindiler. Bu onlara ışık oldu.
Pakistan’a gönderilen ilk büyükelçimiz de bir şair, Yahya Kemal Beyatlı’ydı. “Güven Mektubu”nu sunarken Urdu dilini bilmediğini, öğreneceğini söyleyen Yahya Kemal’e Devlet Başkanı, Cinnah: “Urduca sizin için öğrenilmesi kolay bir dil olacaktır, Türkçe sözcüklere Urducada sık sık rastlanır. Hatta (kökü ordu olan) Urdu kelimesi bile Türkçedir” dedi.
Babası Hindistan/Pakistan’ın önde gelen gazetecilerinden Mazhar Ali Han, annesi siyasi aktivist, Benazir Butto’nun ilham kaynağı Tahira Mahar Ali Han olan Tariq Ali, ilk, orta öğrenimini Pakistan’da tamamladı. Gençlik yıllarında askeri diktaya, baskılara karşı muhaliflerin yanında yer aldı. Yaşamı tehlikeye girince ailesi onu İngiltere’ye gönderdi. Oxford Üniversitesinde hukuk, felsefe, siyaset, ekonomi okudu. Öğrenci Birliği Başkanlığına seçilen ilk Pakistanlı oldu. İngiliz televizyonu Channel 4’te “Bandung File (Bandung Dosyası)” adlı programın yapımcılığını üstlendi. 1960’larla 1970’lerde uluslararası politik eylemci kimliğiyle tanınan Tariq Ali, hukukçu, gazeteci, tarih, oyun, biyografi yazarı, yayıncı, yapımcı, TV programcısı olarak da adını duyurdu.
Türkçeye çevrilen kitaplarından bazıları: Hakikat Kazanacak, Obama Sendromu & İçeride Teslimiyet, Dışarıda Savaş, Palermo’da Bir Sultan, Nar Ağacının Gölgesi, Ayna Korkusu, Altın Kelebeğin Gecesi, Selahaddin’in Kitabı, Edward W. Said İle Konuşmalar, Komünizm Düşüncesi, Karayip Korsanları / Umut Ekseni, Sokak Savaşı Yılları…