Konser Tarihi : 11 Nisan 2025 Cuma
Konser Saati : 20:00
Konser Salonu : Adana Büyükşehir Belediyesi Konser Salonu
KONSER PROGRAMI
Şef : ERAY İNAL
Solist : DEVLET ÇOK SESLİ KOROSU
- ORFF CARMINA BURANA
ERAY İNAL
Besteci – Orkestra Şefi
Doğum tarihi ve yeri: 1983 yılında Ankara’da doğdu.
1995 yılında Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Fagot Bölümünü kazandı. Üstün başarılarından dolayı 1999 ve 2001 yıllarında 2 kez sınıf atladı. 2003 yılında mezun oldu.
2002-2007 yılları arasında Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Tanıtma Vakfı ile ABD, Çin Halk Cumhuriyeti, Singapur ve Katar’a kadar uzanan 25’e yakın ülkede ülkemizi temsilen görev aldı.
2005 yılında Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi Yüksek Lisansını kazanarak 2007 yılında Yüksek Şeref derecesiyle mezun oldu.
Aynı yılın Kasım ayında Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası’nın (ÇDSO) açmış olduğu sınavı kazanarak “Fagot” sanatçısı olarak göreve başladı. 2011-2018 yılları arasında Çukurova Üniversitesi Devlet Konservatuvarında Öğretim görevlisi olarak çalıştı.
2013 Şubat ayında Sevda Cenap And Müzik Vakfı’nın düzenlemiş olduğu 1.nin seçilmediği Ulusal Beste yarışmasında “Anadolu Rapsodisi” adlı eseriyle 3. oldu. 2015 yılında 1951’den bu yana yazılmış 2. Kanun konçertosu olan “Mesnevi Kanun Konçertosu” nu besteledi. 2016 Mayıs ayında 15. Mersin Uluslararası Müzik Festivali 6. Beste yarışmasında “Hadrianapolis” adlı eseriyle 1. oldu.
Birçok ünlü sanatçının senfonik projelerini hazırladı. Tiyatro ve belgesel müzikleri besteledi. “Senfoni ile Türküler” ve “Senfoni ile Müziğimiz” adıyla, mirasımız olan türkülerin ve Türk müziği eserlerinin çok seslendirilerek dünyaya duyurulması için projeler hazırladı.
2019 Eylül ayında Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Kompozisyon ve Orkestra Şefliği Yüksek Lisans sınavını kazandı. Prof. Rengim Gökmen ile Orkestra Şefliği çalışmalarına başladı. 2023 Haziran ayında mezun oldu.
2023 Ekim ayında ÇDSO Orkestra Şef yardımcısı kadrosuna atanan Eray İnal, beste ve orkestra şefliği çalışmalarına devam etmektedir.
CARL ORFF
Doğum tarihi ve yeri : 10 Temmuz 1895, Münih, Almanya
Ölüm tarihi ve yeri : 29 Mart 1982, Münih
Alman besteci, çocuklara müzik öğretmek için özel bir eğitim yöntemi geliştirmiştir.
Subay kökenli, soylu bir aileden gelir. Annesi yetenekli bir piyanistti. Carl, müzik sevgisini annesinden almıştı ve küçük yaştan başlayarak tiyatroya da düşkündü.
Henüz çocukken evde oluşturduğu kukla tiyatrosu için oyunlar yazan ve besteler yapan Carl, 17 yaşına geldiğinde bir opera ve pek çok şarkı bestelemişti.
Münih Müzik Akademisi’ne girdiyse de kısa sürede akademik müzik çalışmalarından sıkıldı. Sahne müziğine olan ilgisinden ötürü Orta Çağ ve Rönesans döneminin ilk sahne müziği yapıtlarını inceledi. Bu çalışmaları 1935’te Carmina Burana’ yı bestelemesi için Orff’ a esin verdi.
1803’te Münih yakınlarında bir manastırın kütüphanesinde bulunan 200 kadar şarkı ve şiir Carmina Burana’ ya kaynaklık etmiştir. Carmina Burana, çoğu oldukça açık saçık Latince metinlere dayanan bir üçlemenin ilk yapıtıdır. Trionfi (Zaferler) diye adlandırılan bu üçlemenin diğer yapıtları Catulli Carmina ve Trionfo di Afrodite’ dir. Yapıtın ilk gösterimi 1937’de gerçekleşti ve Orff’ a büyük ün getirdi.
Orff, 1924’te dans öğretmeni Dorothee Günther ile genç kızların müzik eğitimi için Münih’te bir okul kurmuştu. Bu okulda çocuklar için müzik eğitimine yönelik araştırmalar yaptı. Okul, 1944’te Naziler tarafından kapatıldı, 4 yıl sonra Orff’ un bazı dans müziği kayıtlarının rastlantı olarak yayınlanması, geliştirdiği yöntemlerin Almanya’da yayılmasını sağladı ve çocuklar için müzik yayını yapan radyo programları başladı.
Orff, çocuklardaki doğal müzik yeteneklerinin basit vurmalı ve yaylı çalgılar yoluyla geliştirilebileceğini düşünüyordu. Geliştirdiği teknikler şimdi pek çok ülkede kullanılmaktadır.
Carl Orff, 1930’da Münih Bach Topluluğu’nun şefi olmuştu. Nazi döneminde de bu görevde kalmıştır. Carmina Burana adlı yapıtı 1937’deki Frankfurt ilk gösteriminden sonra Nazi Almanya’sında oldukça tutulmuştur. Felix Mendelssohn’un müziğini yasaklayan Nazi yönetiminin, Shakespeare’ in Bir Yaz Gecesi Rüyası’ na yeni bir olay müziği yazılması çağrısını yanıtlayan birkaç besteciden (öteki birçok besteci katılmamıştır) birisidir. Öte yandan, Orff daha Naziler yönetime gelmeden, 1917 ve 1927 yıllarında da bu oyun için müzik yazmıştı.
Orff, zamanının büyük bölümünü yurtta ve yurtdışında bestecilik öğretmeye adamıştır. “Yeni bir şey yaratmak istiyorsan mutlaka eski olanı kullan” anlayışı ile yapıtlar veren Orff, 1949’da bestelediği Antigonea adlı oyunu Sofokles’ in bir yapıtı üzerine bestelemişti. 1950’de Münih Müzik Lisesi’ne öğretmen oldu, 1955 yılında Tübingen Üniversitesi’nden fahri doktor oldu, 1961’de Salzburg’da müzik öğretmenlerini eğitmek amacıyla Orff Enstitüsü’nü kurdu. Carl Orff, 29 Mart 1982’de bütün ömrü boyunca yaşadığı Münih’te öldü.
CARMINA BURANA
Bestelenme tarihi : 1936
İlk seslendirilişi : 8 Haziran 1937, Oper Frankfurt, Almanya
Orkestra şefi : Bertil Wetzelsberger
Sahneleyenler : Cäcilienchor Frankfurt ile Oskar Wälterlin
Dekor – Kostüm : Ludwig Sievert
Orta çağ koleksiyonu Carmina Burana’ dan 24 şiire dayanan bir kantattır.
Tam Latince başlığı Latince: Carmina Burana: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis “Beuern Şarkıları: Büyülü enstrümanlar ve görüntüler eşliğinde şar
kıcılar ve korolar tarafından söylenecek küfürlü şarkılar”. Catulli Carmina ve Trionfo di Afrodite’ i de içeren müzikal bir üçlü olan Trionfi’ nin bir parçasıdır. Parçanın ilk ve son bölümlerine “Latince: Fortuna Imperatrix Mundi” (Talih, Dünyanın İmparatoriçesi) adı verilir ve “O Fortuna” ile başlar.
Yapıt; 3 flüt (ikinci ve üçüncü flüt, birinci ve ikinci pikoloları ikiye katlıyor), 3 obua (üçüncü İngiliz kornosu), 3 klarnet Si ♭ ve La (ikinci dublör bas klarnet, üçüncü dublör soprano klarnet Mi ♭), 2 fagot, 1 kontrfagot, Fa’da 4 korno, Si ♭ ve Do’ da 3 trompet, 2 trombon, 1 bas trombon, 1 tuba, 5 timpani, 2 trampet, bas davul, üçgen, ziller, askılı zil, antika ziller, mandal, kastanyetler, tef, kızak çanları, tam-tam, boru şeklindeki çanlar, zil, 3 glockenspiel, ksilofon, 2 piyano, 1 çelesta, 2 SATB karma koro (bir büyük ve bir küçük, ancak büyük koronun bir alt kümesi küçük koro için kullanılabilir), 1 erkek çocuk korosu, soprano solist, tenor solist bariton solist, 1.kemanlar, 2.kemanlar, viyolalar, viyolonseller, kontrbaslar.
Orff’ un tarzı, konuşmanın doğrudanlığı ve erişilebilirlik arzusunu gösterir. Carmina Burana, klasik anlamda çok az veya hiç gelişme içermez ve polifoni de belirgin bir şekilde yoktur.
Parıldayan orkestrasyonu, Stravinsky’ye bir saygıyı gösterir.
Ritim, Orff için olduğu gibi Stravinsky için de sıklıkla birincil müzik öğesidir. Genel olarak, Carmina Burana ritmik olarak basit ve yalın geliyor, ancak ölçü bir ölçüden diğerine serbestçe değişiyor.
Bazı solo aryalar şarkıcılar için cesur zorluklar ortaya koyar: tek solo tenor aryası, karakterin çektiği acıyı göstermek için genellikle neredeyse tamamen falsetto (şarkıcıların ses tellerini benzersiz bir şekilde manipüle ederek yüksek notalara ulaşmalarını sağlayan büyüleyici bir vokal tekniğidir) olarak söylenir. Bariton aryaları genellikle bariton repertuarında yaygın olarak bulunmayan yüksek notalar gerektirir ve bariton arya bazı bölümleri genellikle falsetto olarak söylenir, bu bariton repertuarında nadir bir örnektir. Ayrıca son derece yüksek notalar gerektiren solo soprano aryası da dikkat çekmektedir. Orff bu aryayı bir koloratur (en hızlı, en çevik ve en yüksek ses uzantısına sahip soprano ses) için değil, lirik soprano (bir orkestranın üzerinde duyulabilen parlak, dolgun bir tınıya sahip sıcak bir niteliğe sahip bir tür operatik soprano sesidir) için tasarlamıştı, böylece müzikal gerilimler daha belirgin olacaktı.
Carmina Burana, metin olarak 13. yüzyıl Kıt’a Avrupasınının kültürel ve sosyal yaşamını yansıtır. Çoğu bölümleri Orta çağ Latincesi ve bazı bölümleri Orta çağ Almancası kullanılarak yazılmış 318 şarkıdan oluşur. Ritmik ve metrik yapıya sahip olan bu şarkılar, içerik bakımından üç bölümde toplanır.
Latince’ de “Benediktbeuern Şarkıları” çoğunluğu 11. veya 12. yüzyıldan kalma, ancak bazıları 13. yüzyıldan kalma 254 şiir ve dramatik metinden oluşan bir el yazmasıdır. Parçalar çoğunlukla müstehcen, saygısız ve hicivlidir . Esas olarak Orta çağ Latincesi , birkaçı Orta Yüksek Almanca ve eski Arpitan ile yazılmıştır. Bazıları Latince ve Almanca veya Fransızca yerel dillerinin bir karışımı olan makaroniktir (iki ya da daha fazla dilin karıştırılmasıyla yazılmış mısra veya bölümlerden oluşan şiir türü). Bunlar, Latince’ nin İtalya ve Batı Avrupa’da seyahat eden akademisyenler, üniversiteler ve ilahiyatçılar için ortak dil olduğu dönemde öğrenciler ve din adamları tarafından yazılmıştır . Şiirlerin ve şarkıların çoğu, Katolik Kilisesi’ni hicveden din adamları (çoğunlukla öğrenciler) olan Goliards’ ın (Orta Çağ’ın 12. ve 13. yüzyıllarında hicivli Latin şiiri yazan, Avrupa’da genellikle genç din adamlarından oluşan bir grup) eseri gibi görünmektedir.
Koleksiyon, Peter of Blois , Walter of Châtillon ve Archpoet olarak anılan anonim bir şair de dahil olmak üzere bir dizi şairin eserlerini korumaktadır. Koleksiyon 1803 yılında Bavyera’daki Benediktbeuern’ deki Benediktin manastırında bulundu ve şu anda Münih’teki Bavyera Devlet Kütüphanesi’nde bulunmaktadır. Carmina Cantabrigiensia ile Goliard ve serseri şarkılarının en önemli koleksiyonu olarak kabul edilir .
El yazmaları, Oksitanya, Fransa, İngiltere, İskoçya, Aragon, Kastilya ve Kutsal Roma İmparatorluğu’ndan kaynaklanan şarkılarla uluslararası bir Avrupa hareketini yansıtıyor.
Carmina Burana’ daki yirmi dört şiir, 1936’da Carl Orff tarafından Carmina Burana adıyla müziğe uyarlandı: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus enstrümanis atque imaginibus magicis (Büyülü enstrümanlar ve görüntüler eşliğinde şarkıcılar ve korolar tarafından söylenecek küfürlü şarkılar).
Bestesi hızla popüler oldu ve klasik müzik repertuarının temel parçası oldu. Açılış ve kapanış bölümü “O Fortuna” birçok filmde kullanılmış ve popüler kültürün en tanınabilir kompozisyonlarından biri haline gelmiştir. Genel olarak, Carmina Burana’ da yer alan eserler temaya göre dört gruba ayrılabilir:
- Ahlak ve alay şarkısı (55 adet)
- Aşk şarkısı (131 adet)
- İçki ve oyun şarkısı (40 adet)
- 2 adet uzun manevi tiyatro eseri (2 adet)
Carmina Burana’ nın yazarları hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir. Metin çoğunlukla anonim bir çalışmadır ve üniversiteler arasında seyahat eden teoloji öğrencileri veya Goliardlar ve serseriler tarafından yazılmış gibi görünmektedir. Muhtemelen bu kişiler geçimlerini sağlamak için dilencilik ve rüşvetle geçiniyorlardı; bu da ahlaki şarkıların önemli bir kısmının cömertçe sadaka vermeyenleri kınamaya adanmasını açıklayabilir.
Taşar ERKOL