Değişen dünya ve yeni teknolojiler sanat eserlerini artık oturduğumuz yerden izleyebilme imkanını oluşturdu. Hatta artık iki boyutluluk zorunluluğu da aşılarak, neredeyse oturduğumuz yerden eserin etrafında dolaşabileceğimiz günler geldi.
Çoğu kişi filmleri sinemalarda değil evinde izliyor. Konserleri de öyle… Böylesi hem rahat hem ucuz, hem de çeşitlilik sunuyor. Sıkılırsan öbürüne geçiveriyorsun.
Bazı disiplinler bunu kabul etti ve eve yönelik sanat üretmeye başladı. Bazıları ise; sanat mekanlarını eserin anlamına yeni bir şeyler katabilecek hale getirerek, hala izleyiciyi salonda tutmaya çalışıyorlar. Böylece sunum önemli hale geldi, küratörlük bir meslek olarak değerlendi.
Ama dünya durmuyor ki! Paris 2024 olimpiyatlarının açılış etkinliği bizlere, artık tek bir mekana sığdırılmış tek bir merkezi ağırlaştıran şovların da aşılacağını gösterdi. Açılış binlerce yılın geleneğini yıkarak stadyumun dışına çıkarıldı. Benim hissettiğim, gösterileri stadyumun dışına çıkararak , bak farklı bir şey yaptım absürtlüğü değil; çok sayıda mekanı ev konseptinin rahatlığı içinde izleyicinin önünden geçirme düşüncesiydi. Bu geleceğin şov anlayışına, sanatın merkezi olduğu iddiasını hala sürdüren Fransa’nın bir öngörüsüydü.Tek engel yağmurdu. Teknoloji gelecekte onu da tesadüfe bırakmayacaktır.
İzleyiciyi evinden çıkarmayı amaçlayanların, artık tek bir salonda (tek merkezli) yapılan gösterilerin ötesinde bir sanat-gösteri dünyası amaçladıklarını gördük.
Benim Paris 2024 açılışından çıkarttığım iki bilgi var;
1/ Artık koy şovalelerin üstüne 40 fotograf, göster; sadece hatırın için gelmiş izleyici ile kendini avut dönemi çoktan bitmiş olmalı… Mekanda bir değişikliğe uğramayacaksa, izleyici zaten onları sosyal medya ortamında gördü. Öyleyse niçin mekana gelsin?
2/ Sanat etkinlikleri öyle çok yönlü hale geliyor ki, artık bir etkinlik tek başına bir kişinin yapabileceği şey olmaktan çıkacak.
Sanat tek merkezli olmaktan, çok merkezli olmaya doğru evriliyor. Cern’i göz önünde bulundurursak bilim bu evrimi gerçekleştirdi bile…