“Aşktan sorumlu edebiyat bakanı gibi görülüyorum” derken haklı… Memlekette Murathan Mungan’la aynı döneme denk gelip de yolu onun roman, şiir ve şarkılarından geçmemiş yoktur herhalde. Ama o hiçbir zaman sırtını buna yaslayıp rahatına bakmadı, “Yetenek bakım ister” dedi, her seferinde çıtayı biraz daha yükseltti. Bu kez ‘2020 Model’ isimli iki CD’lik bir albümle karşımızda. Yeni şarkı sözlerini Türkiye’nin en başarılı seslerine verdi, ortaya arşivlik bir iş çıktı. Mungan’la kariyerinin 40’ıncı yılında çıkan albümünü konuştuk.
Şarkı, şiirinin yapamadığı neyi yapar da Murathan Mungan şiirin yanı sıra şarkı sözü de yazar?
Doğası gereği şiir, şarkı sözünden daha derindir. “Sabah uyandığımda yağmur yağıyordu” gibi düz bir cümleyi şiirde kullanacaksanız, onu başka dizelerle beslemeniz gerekir. Ama bu sıradan söze öyle bir beste yapılır ki dinlediğinizde burnunuzun direği sızlar. Suyun kaldırma gücü gibi notaların da kaldırma gücü vardır. Şarkı sözü yazarken şairaneliğe özenirseniz, klişelerin tuzağına düşer, baştan kaybedersiniz. Derinliği yalınlıkta aramalısınız. Sıradan görünen gündelik sözler bir şarkıda ancak öyle kuvvet ve boyut kazanır.
Siz şiirlerinizi asla besteletmezmişsiniz, neden?
Şarkı
sözü başka, şiir başkadır diye düşünürüm. Şiirin kendi müziği vardır.
Notalardan yapılmış koltuk değneklerine ihtiyacı yoktur. Bir şiir
bestelendiğinde okur olarak onunla baş başa kalma hakkınız elinizden
alınmış olur. Aynı nedenlerle öykülerimin, romanlarımın da filme
alınmasına izin vermem.
Hangisi kalbinize daha yakındır? Şiirle şarkı sözü arasında bir hiyerarşi var mıdır sizin için?
Hayır, sadece aynı köklerden beslenen iki ayrı meyveden söz ediyoruz. Şarkı sözlerimdeki şiirsellik gücü onların şiir olarak kabul edilmesine neden oluyor, anlıyorum. Açıkçası kalemimin de kabahati var bu işte (gülüyor).
Sözlerinizi birine şarkı olarak söylemesi için vermek, ulaşmak istediğiniz kitleyle aranıza aracı sokmak demek değil mi?
Evet ama bütün toplu sanatlar için geçerli bu. Bir senaryo ya da tiyatro oyunu yazdığınızda da yönetmene, oyuncuya emanet ediyorsunuz. Bazen bir eldivenin ele uyması gibi, tak diye oturuyor. Bazen de hiç beklemediğin hoş sürprizler doğuyor. Şiirde virgüle dokundurmam ama, şarkı sözü için notaların akışına göre karar vermek gerekir.
Canavar gibi takip ederim
Nasıl başladı bu iki albümün yolculuğu?
Arada bir, çoğunlukla da yürüyüş yaparken şarkı sözü yazar, kenara koyarım. 2018’de DAAD bursuyla bir yıl Berlin’de yaşadım. O yılın sonuna doğru albüm yapma düşüncesi öne çıkmaya başladı. Zaten daha önce bestelenmiş, ortaya çıkmak için evde zamanını bekleyen birkaç şarkı vardı. Albüm yapma düşüncesiyle ilk “Aşktan Nasıl Gidilir” bestelendi.
Yazının devamını okumak için tıklayın