Okur var ama kitapçı yok – Cem Erciyes

Cem Erciyes

Neyse ki 1 Haziran itibariyle kitapçılarımıza kavuşuyoruz. Türkiye’de de İngiltere’de ve başka ülkelerde de hepimizin derdi ortak. Kitaplara ulaşmakta güçlük çekiyoruz. Kitapçıların yerini ise şimdilik hiçbir şey dolduramıyor…

Türkiye Yayıncılar Birliği, geçen hafta 2019 Kitap Pazarı Raporu’nu yayımladı. Buradaki rakamlara bakarak geçen yıl kitaplarla aramızın iyi olduğunu söyleyebiliriz. Yayıncılığımız, 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5.3 büyümüş. Kültür yayıncılığımız 68 bin 500 yeni kitap çıkartmış ve bunları toplam 148 milyon adet basmış. Bunun sadece yüzde 6.45’i edebiyat. Edebiyat size az gibi gelmiş olabilir, ama üzülmeyin bu hep böyle. Hatta 2019’da edebiyat türü kitapların sayısı yüzde 10.45 artmış. Dini kitaplar hariç çocuk, inceleme araştırma gibi tüm diğer türlerde de farklı oranlarda artış var.

2018 krizinde duraksayan yayıncılık 2019’da yine eskisi gibi bir kıvam tutturmuştu. Hatta 2020’ye de o hızla girmişti. Nitekim yine Yayıncılar Birliği’nin yeni açıkladığı verilere göre 2020’nin ilk üç ayında geçen yıla göre yüzde 36 daha fazla bandrol alınmış, yani basılan kitap sayısı bu oranda artmış… Fakat işler tam da marttan itibaren kızışmaya başladı. Bütün dünyada uçuşların durması, iş yerlerinin, AVM’lerin kapanması, sokağa çıkma yasaklarının başlaması hep Mart ayında gerçekleşti. Nisan’da artık Türkiye’de ve dünyada eskisi gibi kitap basan kalmamıştı… Okur çoktu, ama artık kitap alacak yer yoktu.

Hazirana girerken bütün dünyada bir normale dönme arayışı var. Kimse emin değil, ama herkes ‘denemek’ istiyor. Bizim için en önemlisi kitapçı dükkanlarının açılıyor olması. Caddelerdeki kitapçılar ve bazı AVM mağazaları kapılarını açtı. Türkiye’nin en büyük zinciri D&R, 1 Haziran’dan itibaren tüm mağazalarını açacak. Bu arada tabii ki küçük mahalle kırtasiyeleri dahil kitap da atılan pek çok yer olabildiğince açık kalmaya çalıştı. Evlere kitap servisi gibi yaratıcı yöntemler de denemeye başladılar. Bütün bunlar artarak sürecek çünkü başta küçük kitapçılar, müthiş bir ayakta kalma savaşı veriyor.

Salgının hiç de hızını kesmiş gibi görünmediği İngiltere’de de normale dönme çabası var. Uzun zamandır kapalı olan Barnes&Noble’ın geçen hafta kapalı yirmi mağazasını yeniden açması önemli bir gelişe olarak algılandı. Sayıları sekiz yüzü aşan bağımsız kitapçılar da birer birer açılıyor. Kitapçıları buna cesaretlendiren bir gelişme de Nielsen’in yaptığı araştırma. Ünlü araştırma şirketi geçen hafta İngilizlerin neredeyse iki kat daha fazla kitap okumaya başladıklarını duyurdu. Nielsen’in araştırmasına göre İngiltere’de yetişkinler 3.5 saat olan haftalık okuma süresini karantina döneminde 6 saate çıkartmış. Gözde türler ise biraz değişmiş ve kendilerine daha iyi vakit geçirteceğine inandıkları polisiye ve maceraya ağırlık vermişler.

Yazının devamını okumak için tıklayın