Güneşli bir kış günü fırtınasında, mahalle arkadaşlarıyla,
Kabaran deniz kenarında yürürken gördüğünüz fok balığı,
Bir ilkbahar ikindisi yapılan piknikten damakta kalan kısırın tadı,
Her gün karşı pencereden el sallayan kadim komşu teyzenin yüzü,
Sürekli öğüt veren bilge aile büyüğünün akıldan çıkmayan sözleri.
Özyaşam öyküsel dürtülerle yönlendirilen anı seçimleridir bunlar.
Zamanın geçmesiyle ilgili hiçbir acelesi olmayan, sabır ustalarının,
Biriktirilmiş deneyimler çeşitliliği içinde, zihinsel hazlar yaratanların,
Kendi kendine düşünme özgürlüğüne kavuşmuş, yaş almış insanların,
Diğerlerine aktardıkları ya da kendileri için yeniden kullandıkları ilham.
Montreal üniversitesinde yapılan, bir çağdaş beyinsel araştırmada,
Yaşla birlikte, beyni entelektüel yönde daha iyi kullanmamızın nedeni,
Beynin yaşlandıkça özyaşamöyküsel dürtülerini daha efektif yapılandırıp,
Nörobiyolojik olarak anı kaynaklarından yararlanabilmesine bağlanmıştır.
Bir başka araştırmada, beynin soyut, yani felsefi düşünceyle ilintili bölümlerinin,
Yaşlılıkta sinirsel iletken dopaminin sabırsız etkisinden kurtulmasıyla,
Yavaş ama farklı açılardan düşünebilme bilgeliğine vardığı sonucuna ulaşıldı.
Daha yavaş ancak farklı açılardan düşünebilen, daha sabırlı bilge bir beyin.
Dikkat ediniz; daha bilgili, hemen bilebilen, çok şey bilen değil,
Özyaşam öyküsel dürtüleriyle gelişigüzellikten kurtulmuş bir beyin.
∞Ω∞
Bu hafta yine yollardayım dostlar ve uçarken okuduklarımdan çıkarımla,
Kendi anılarımdan seçtiklerimle hayatım üzerinde düşünürken,
Erikson’un modern psikolojiye yaptığı katkıyı derinden hissediyorum.
Bakü uçağında okuduğum bir kitabın içinden, anılarıma kayboluş bu.
Yaş alan, olgunlaşan insanın en büyük gerilimine ışık tutuyor Erikson;
Egonun haysiyetine ulaşmasını tarifliyor, yani;
Hata ve sevaplarıyla insanın kendini kabul etme doygunluğunu.
Onun dediği gibi düşünüyorum özyaşamsal öykümdeki deneyimleri,
Biribirlerine bağlamak suretiyle yaşam anlamını farketme pratiği yapıyorum.
Kısa uçak yolculuğumda, ta çocukluğumdan bugüne biriktirilmiş deneyim,
Ve onun çıktısı an resimlerini, sözlerini, anı tiyatrolarını birleştirdiğimde,
Kendi hayatımın benden başka kahramanı olamıyacağını farkediyorum.
Yaşlılığı, hayatın ikinci raundunu başarılı ve mutlu geçirmenin anahtarı,
Dinmeyen pişmanlık, huysuzluk, aksilik ve umutsuzluğu önleme ilacı,
Biriktirilmiş deneyim ile özyaşam öyküsel dürtülerin uyumla çalışması,
İnsanı, içinde bulunduğu zaman ve şartlar ne olursa olsun, yüceltmesidir.
İnsanlar, mutlak ve nesnel gerçekliği ne derecede önemli olursa olsun,
Anılarına çok farklı önem ve değer derecesi yükleyerek onları kullanıyorlar.
Hatırlanan bir fok balığı, bir eskiler sözü ya da el sallayan komşu örneği.
Yaşamın ihtiyarlığında en güzel anahtardır o özyaşam öyküsel kurgu…
∞Ω∞
Öğrenme, büyüme, parçası olabilme isteği ile başlayan ömrümüzde,
Hertürlü varolma, olma, olabilme mücadelesiyle geçen kendi süremiz içinde,
Neler yaşayıp biriktirdiğimiz mutlak çok büyük öneme haiz dostlarım.
Hayat karşısındaki avantajları gittikçe azalan bir bedenin içinde,
Sanki duygulanım ve ruh dünyamızı da eline almış zamanın arkasında,
Bellek ve zihnimizin bize armağanı bu öz yaşamımızın öyküleri, anıları.
Bizi geçmiş yaşamımızın farklı sahnelerine bağlayan her geri dönüş,
Bir tür manevi aydınlanma gibi.
Üstelik sadece kendimize ait gibi hissettiğimiz o anı resmindeki herşey,
Bizden başka birçok insanla paylaşılan herşey, her ruhani varoluş hikayesi,
Aslında bir sentez, hayatın özlemini çektiği bir sentez.
Hatırlamanın, hatırlarken ayıklamanın ve kahramanı olduğumuz öykülerde,
Yeni bir aydınlanmaya kavuşmanın tam zamanı yaşlılık.
Koca bir hayatın ahengini, dengesini tam bulmak için,
Bundan daha uygun bir zaman dilimi yok.
Tek ve büyük gereksinim ise öz yaşam öykümüzden seçimimizi,
O öyküdeki değişmeyecek ama ne olursa olsun bizi biz yapan şeyi,
Dürtüyü, vurguyu, buyruğu, her ne ise onu etkin kullanabilmek.
Herkesin bir hikayesi var dostlar.
O hikayenin resimleri, sözleri, müziği, kendine has aurası ve teması var.
Kendimize karşı dürüstlüğümüzün en iyi ifadesini burada bulmak için,
Beyhude didinmeleri aşıp, gündelik prangalardan kurtulup,
Fanilikle didişen o başarısız pençeleşmeden uzak bir yaşlılık için,
Yeterlinin yettiği, kelepire kafi diyen insan olma yolunda refaha kavuşmak için,
Size harika bir kaynak. Özyaşamınızın paha biçilmez öyküleri…