Türk popu yeniden öldü

Mustafa Kemal Erdemol

Pop müzik, 50’lerin ortalarında İngilizce konuşulan ülkerde ortaya çıktı. 50’lerde rock and roll (Chuck Berry, Bo Diddley ve Little Richard) ve rockabilly (Elvis Presley ve Buddy Holly) ile tanındı sevildi. Popüler olmak için yazılmış her müziğe pop deniyor aslında.

Günümüzde rock, elektronik dans müziği ile kuşkusuz hip hop da bu deyim içerisinde değerlendirilebilecek türler. Bizim popla tanışıklığımız 1960’larda yabancı müziklere yazılan Türkçe sözlerle başladı. Pop müzik, 70’lerde emekledi, 80’lerde gelişti, 90’larda “patlama” yaptı ve orada kaldı! Bugün artık bitti mi bitmedi diye tartışması gündemde. Popun kraliçesi sayılan Hande Yener’in, popun hip hop olmak üzere diğer alternatif müzik karşısında gerilemesinden yakınarak “pop bitti” açıklaması tartışmayı alevlendirdi. Hande Yener’in “Meslektaşlarım üretemiyor, iğrenç müzikler yapılıyor. Benim yapamadığımı rap’çiler yaptı ve çok güzel bir temizlik oldu. Rap’çiler, pop müziği yendi” sözleri doğru mu? Müzikteki gelişmeleri yakından izleyen gazeteci Ertuğrul Özkök, Paris’ten konuştu. Müzik yazarı, psikolog Cem Erdem ile Hande Yener de tartışmaya katıldı.

ÖZKÖK: POP ÖLMEDİ, ANA DAMAR DEĞİŞTİ

 “Türk popu ölmedi. Bunun en güzel cevabı Alex Marshall’ın New York Times’ın Avrupa baskılarının 1. sayfasında Gaye Su Akyol hakkında yazdığı yazıdır. Marshall, Akyol’u “Türk psychedelic rock” müziğinin yeni ve güçlü örneği olarak değerlendiriyor. 70’lerde Barış Manço, Erkin Koray ve Moğollar’la başlayan müzik damarının devamı diyor. Türk popu  Mustafa Sandal’lar, Harun Kolçaklar’la 90’ların başında atılım yaptı. Bence Türk popunun ana damarı hip hop’tur. Türk popu deyince aklımıza Kenan Doğulu’lar geliyordu ama şimdi ana damar değişti. Bu damar, son yerel seçimlerle meydana gelen değişimin de taşıyıcı güçlerinden biri. Sosyolojik etkenler değiştiği için pop bir anlamda yeniden doğdu. Dünyada popülist liderleri delirtecek bir muhalefet var. Artık bir itiraz kültürü var. O nedenle ben umutluyum. Marshall ‘Akyol’un konserini başörtülü kızlar da izledi’ diye yazıyor. Artık Türk popunda belirleyici olan Hande Yener değil bunlar. Ankara kökenli Rock da gayet iyi gidiyor.”  

ERDEM: POPUMUZ KENDİNİ TEKRAR EDİYOR

Aynı zamanda müzik yazarı da olan DJ Psikolog Cenk Erdem de popta egemenliğin el değiştirdiğini ileri sürüyor. “Dünyadaki popüler trendlere baktığımızda hip hop ve R&B hâkimiyetinin olduğunu görüyoruz. Eskiden en beğenilen parçaları kulüplerde ve radyolarda çalınma sıklıklarından ve fiziksel satışlardan Nielsen gibi şirketlerin araştırmalarıyla görüyorduk, şimdi dijital platformlardan aldığımız datalarla en çok beğenilenleri milyonlarca kullanıcıların dinleme sıklıklarıyla anlayabiliyoruz. Yüzde yüz doğruyu yansıttığı söylenemez ama bu verilere göre Hip Hop ve R&B tüm dünyada yaygın dinleniyor. Hip hop 90’larda rap türüne daha yakındı, son zamanlarda elektronik müzikle de birleşti, artık melez türlerden söz edebiliriz. Saf pop etkisini yitiriyor. 70’lerin altyapısını, 80’lerin melodilerini ara sıra kullansalar da hip hop hep önde. Türkiye bu alandaki gelişmeleri geriden takip ediyor. Aslında hep çok iyi rap işleri vardı ama ana akıma geçmesi zaman aldı. Bizde, son üç yılda ana akımda popüler oldu rap. Bu gelişmenin konjoktürle de ilgisi var, dünyada herkes isyan halinde. Rap ve hip hop’un arkasında da isyan ögeleri var, gençlere bu daha cazip geliyor. Pop müziğimiz kendisini tekrar ediyor. On yıldır Hande Yener ve Demet Akalın dinliyoruz, şimdi rap daha eğlenceli. Ama Türk popunun sonu geldiği anlamına gelmez bu. Genel olarak pop değil, melez müzik ve rap dinleniyor. 

YENER: MÜZİK ÖZGÜRLÜKTÜR, ESKİ TARZ BİTTİ

“Pop müzik ölmedi, sadece kabuk değiştirdi. Yeni tarzlara ve hip-hop kalıplara yönelmeye başladı herkes. Eski tarz pop yapanlar da dinleyenler de tamamen bitti. O tarz üretim de bitti. Bitmesi de gerekiyordu. Çok kısır bir tarzla uzun zaman mücadele edildi. Müzik özgürlüktür. Ben de müzik aşkımdan ötürü dinleyicime her zaman yenilik sundum.”  

Kaynak: www.cumhuriyet.com.tr