Erol Toy’un ardından / Doğan Hızlan

Türk edebiyatının toplumsal gerçekçi yazarlarından Erol Toy (1936–2021) aramızdan ayrıldı.

Kızı Ayşe Toy, babasının ölümünün ardından düşüncesini okurlarıyla paylaştı:

“Canım babam, yazar Erol Toy, uzun bir hastalığın sonunda yanımızdan ayrıldı, acımız tarifsiz. Babacım, merak etme, ömrün boyunca kaleminle anlatmak ve korumak için mücadele ettiğin laik Cumhuriyet bize emanet artık. Fikirlerin ölümsüz, huzur içinde uyu.”

Yapıtları dışında, toplumsal hareketlerin, siyasal girişimlerin içinde olan bir yazardı. Kendi kitapları dışında uzun süre Yazko Edebiyat’ın da yöneticiliğini yaptı.

Yazko Edebiyat’ı yönetirken sık sık Cumhuriyet gazetesine uğrar, konuşurduk. Her zaman günün siyasal gündemine kafa yorardı.

Siyaset mağdurlarının da her zaman yanındaydı.

Osmanlı’dan Türkiye Cumhuriyeti’ne kadar çizilen tarihi romanlarında yansıttı.

İmparator romanıyla okurların ilgisini çekti.

İlk kitabı ‘Azap Ortakları’nda, Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemini Şeyh Bedrettin ekseninde romanlaştırmıştı.

‘Toprak Acıkınca’; Birinci Dünya Savaşı’nın yenilgisinden sonra Mustafa Kemal Paşa’ya doğru gidişin kitabıdır.

Aslında bir ülkenin siyasal tarihini, bireysel evrilmelerini edebiyat yapıtlarından izlemek önemli bir tutumdur. Toplumsal ve siyasal tarihimiz içinden onun romanları başvurulması gereken kaynaklardır. Belgesel bir çalışmayla oluşturur romanlarını.

‘Hoca Efendi’ ülkemizdeki tarikatların durumunu irdelemektedir.

‘Kuzgunlar ve Leşler’de, Osmanlı İmparatorluğu’nun 16. ve 17. yüzyıldaki isyanları bastırışı işlenir.

Diğer kitaplarını da şöyle sıralayabilirim:

Kördüğüm

Gözbağı

Oyun:

Pir Sultan Abdal

Öykü:

Iğrıp

Türkiye’yi toplumcu gerçekçi edebiyatın merceğinden öğrenmek isteyenler, onun eserlerini okumalılar.

O da kitaplarında ve anılarımızda yaşayacak.

TAHSİN YÜCEL ÖZEL SAYISI

SİNEDEBİYAT* yeni sayısında Tahsin Yücel özel sayısı olarak çıktı.

İlk sayfada ondan bir alıntı:

https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/dogan-hizlan/erol-toyun-ardindan-41769345