İnsanın Kendini Tanıması için Okumak Şart
İnsanın olgunlaşması yani kendini tanıması ancak belirli bir bilinç ve aydınlanma ile sağlanır. Aydınlanma yanı aklın özgürleşmesi içinde yaşamın sorgulanması gerekir. Tabii bu konuda geçmişten beri insan çalışmış ve bu konuda önemli düzeyde bilgi derlemiş sayılı düşün insanlarının birikimi okuyarak bilmekte fayda var. Sık sık öğrencilerime ve çevremdeki dostlarıma da “insana ve doğanın” yasalarına ilişkin okuması gereken kaynakları öneriliyorum.
Tayfun Atay hoca Prof. Dr. Bozkurt Güvenç hocanın ders verdiği üniversitede öğrencilerin “hocam biz buraya kitap okumaya değil diploma almaya geldik” ifadesinden sonra konun peşini bırakmayarak Bozkurt hocanın öğrencileri için okuma kaynağı olarak önerdiği kaynakların önemini işaret ediyor. Prof. Dr. Bozkurt Güvenç Hoca’nın insan bilimi (antropoloji) alanında Türkiye’de bilinen en önemli hoclarından ve düşünürlerindendir. Halen Herkese Bilim ve Teknoloji dergisinin köşe yazılarını da takip etmekteyim.
Sayın Bozkurt Güvenç hocam ile tanışıklığımız 1980’li yıllarda kitaplarını okumamla kendilerine karşı oluşan derin saygı ile başlamıştır. Sonra kendileri benim yazılarıma ilişkin beni cesaretlendiren e-posta iletileri tanıştık. Yüz yüze gelmedik ancak bir gönül bağımız var. Bir bilgeden mail almak ve bilge tarafından beğenilmek her insanı sevindirdiği gibi beni de sevindirmiş ve mutlu etmiştir.
Hocanın öğrencilerine okuması için önerdiği temel eserlerin önemli kısmını Prof. Dr. Tayfun Atay köşesinde yayınladı. Kitapların önemli bir kısmını okudum ve kitaplığımda da vardır. Bu kitaplanın okumasında ve okutulmasında yarar var. Listedeki kitaplar içinde okumadıklarımda var. Günümüzde iletişim teknolojilerinin yaratığı kolaylıktan dolayı okunacak çok kitap var. Bir de doğal olarak çalışma alanımızda da önemli kaynakları ve makaleler var. Maalesef teknolojinin önümüze koyduğu birçok olanak içinde seçici olmak ve zorunlu gördüğümüz bilgiye bilinçle yaklaşmamız gerekiyor. Ancak buna rağmen listedeki okumadığım kitapları ve kendimin belirlediği önemli kaynakları mutlaka edinip okumalıyım.
İnsan ve Kültür Kitabı Üniversite Öğrencileri tarafından okunmalıdır
Ancak Bozkurt hocanın “İnsanve Kültür” 1972 yılında ilk baskısı yapılmış. Birçok yaşam geçeğini ve kültürel çeşitliliği bu kaynaktan okuyarak öğrendim. Birçok konuda farkına varıla bilirliğim gelişti. Tarım tarihi dersinde bu kitaptan da yaralanıyorum. İnsan ve kültür kitabı bence herkes tarafından okunmasında yarar ver. Bozkurt hocanın öğrencileri için önerdiği okuma listesi birçok insanın ne okumalıyım sorusuna güzel bir yarım elini de uzatmış oluyor.
İnsanı olgunlaştırmada çok büyük bir katkısı olacağını düşünerek hocanın önerdiği kitapları ilginizi çekeceğini de düşünerek ayrıca paylaşmak istedim. İnsanlık tarihinin derinliklerinden gelen bu insan kültür ilişkisini bilmek insanı mutlu ediyor. Yaşadığın dünyanın farkına varıyorsunuz. Farkına vardıkça yaşamı daha anlamlı yaşamaya başlıyorsunuz. Tabii bazen de bilmek farkına varmış olmak acıda verebiliyor. Ancak her zaman bilmek ve bilgi sahibi olmak çözüm üretmeyi de kolaylaştırıyor. Yoksa insan rutin yeme içme-dinlenme faaliyetlerinden öteye geçmez. Sosyal varlık olarak insanın sorgulaması, yaşamdan haz alması bir başkasının yaşamına dokunması ayrıca önemlidir. Onun için okumak, başkasının deneyimlerinden yaralanmak önemlidir.
Ne Okuyayım Diyenlere Önerilenler
Bozkurt hocanın önerdiği listedeki kitapların bazıları benim için çok önemli kaynaklardır.
Adnan Adıvar, “TarihBoyunca Bilim ve Din”; GordonChilde, “Kendini Yaratanİnsan”; Erich Fromm, “Çağımızın Özgürlük Sorunları”; Umberto Eco, vd., “Zamanların Sonu ÜstüneSöyleşiler”; İbn Haldun, “Mukaddime”; Hegel, “Tarih Felsefesi”; Attilâ İlhan, “Hangi Batı”; Çiğdem Kağıtçıbaşı, “İnsan ve İnsanlar”; Suna Kili, “AtatürkDevrimi”; Niccolo Machiavelli, “Siyaset ÜzerineKonuşmalar”; Desmond Morris, “ÇıplakMaymun”; George Orwell, “1984”; Karl Polanyi, “Büyük Dönüşüm”; Carl Sagan, “Milyarlarcave Milyarlarca: MilenyumEşiğinde Yaşam ve ÖlümÜzerine Düşünceler”; Muzaffer Sencer, “OsmanlıToplum Yapısı”; Taner Timur, “Felsefe, Sosyalbilimve Tarihçi”; Alvin Toffler, “Şok: Gelecek Korkusu”; Mümtaz Turhan, “KültürDeğişmeleri”; Voltaire, “Örf ve Âdetler”;MaxWeber, “Sosyoloji Yazıları”.
Aslında bu listeye eklenecek onlarca daha kaynak önerilebilir. Ancak ne yazık ki zaman, zaman ve zaman.
Tayfun hocanın yazısının tamamının http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/804204/iste_Bozkurt_Hoca_nin_okuma_listesi_.html ortamında okuyabilirsiniz. İyi okumalar.