Konser Tarihi : 03 MAYIS 2024 – Cuma
Konser Saati : 20:30
Konser Salonu : ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KONSER SALONU
KONSER PROGRAMI
- RACHMANİNOV Piyano Konçertosu No: 2
- van BEETHOVEN Senfoni No: 2
ŞEF : DEJAN SAVIC
SOLİST : SALİH HAŞİM AKTAŞ “piyano”
DEJAN SAVIC
Sırp orkestra şefi, Belgrad’da müzisyen bir ailede doğdu. Belgrad Müzik Akademisi’nden üstün başarı ile mezun oldu ve Novi Sad Sanat Akademisi’nde yüksek lisans derecesini aldı. Uzmanlık kurslarında Savic, Mo Berislav Klobučar ile çalıştı.
1879’da kurulan en eski Yahudi Koro Topluluğu “Baruch Kardeşler” in Sanat Yönetmeni, aynı zamanda bir dizi önde gelen Yugoslav karma, erkek ve kadın koro gruplarını yönetti ve farklı yarışmalarda (Gorizia ve Pescara, İtalya) uluslararası ödüller kazandı. Onlarla SSCB, İspanya, Avusturya, Kıbrıs, İsrail, İsviçre, Hollanda, İrlanda, Yunanistan’ı gezdi.
1989-93 döneminde Savic, Niş Senfoni Orkestrası’nın Sanat Yönetmeni ve Baş Şefi olarak görev yaptı, burada çok sayıda olağanüstü konser akşamı, turne (Üsküp, Belgrad) ve Ludmil Angelov gibi dünyaca ünlü sanatçılarla kayıtlar yaptı.
1993’ten beri Belgrad Opera ve Bale Topluluğu’nun Baş Şefidir.
2001 – 2004 yılları arasında Savic, Belgrad Opera ve Bale Topluluğu’nun Genel Müdürü olarak görev yaptı.
2005 yılında Belgrad Ulusal Tiyatrosu’nun Müfettişi olarak atandı ve 137 yıllık tarihinde bu prestijli ulusal kültür enstitüsünün başına geçen ilk müzisyen oldu, ardından 2007 yılında Opera Genel Müdürü olarak atandı, ardından Opera Genel Müdürü oldu.
2018 yılında bıraktığı Müfettişlik görevine 2012 yılında geri döndü. Maestro, kültür alanındaki başarılarından dolayı 2022 yılında “Ulusal Tanınma Ödülü” ne layık görüldü.
2020 yılında Cumhurbaşkanının Kültürden Sorumlu Danışmanı olarak atandı.
Tüm önemli Yugoslav Senfoni ve Oda orkestralarını yöneten Savic ayrıca Yunanistan’ı, Bulgaristan’ı gezdi. Serie ve Burgaz Filarmoni Orkestrası, Romanya, Rusya, ABD…
Savic, dört sezon boyunca Atina’daki ERT Senfoni Orkestrası’nın Konuk Şefi olarak atandı.
1991 yılında Atina Devlet Senfoni Orkestrasını yönetti. Şu ana kadar orkestranın en büyük ve en önemli konser salonu “Megaron moussikis” te sahne alan tek Sırp şeftir.
1993-95’ten bu yana Savic, Yugoslavya’nın en eskisi olan ünlü “Pro Musica” oda topluluğunun mevcut sanat yönetmenliğini yaptı.
1998 yılında “Pro classica Oda Orkestrası” nın Sanat Yönetmeni oldu.
Ulusal D.G.O.S. 1995 yılında Dublin, İrlanda’daki Operasında Savic, Inge Levant tarafından sahnelenen Verdi’nin “Il Travatore” adlı eserinin 5 performansını yönetti. Eleştirmenler tarafından son yılların en iyi performansı olarak değerlendiriliyor.
Atina’daki Yunanistan Ulusal Operasında Savic, Mayıs 1997’de sezonun açılışını ve Rossini’nin “Barbiere di Sevilla” adlı eserinin 4 performansını ve ayrıca Şubat 1999’da Strauss’un “Die Fledermaus” adlı eserinin 4 performansını yönetti.
Savic’in Haziran 1998’deki Norveç’teki ilk çıkışı, Oslo Kraliyet Operası Senfoni Orkestrası ile 1997-98 sezonunun dikkat çekici kapanış konseriyle sunuldu.
Temmuz 1998’de, Baş şef Savic yönetimindeki Belgrad Ulusal Tiyatro Senfoni Orkestrası, olağanüstü bir performansla Yunanistan’daki Patras Uluslararası Festivali’nde ilk kez sahneye çıktı.
Yunanistan’ın diğer iki prestijli festivali “Prespes” ve “Olympia”, 99 yazında Sırbistan Radyo Televizyonu Korosu ve Orkestrası ve Belgrad Filarmoni Orkestrası ile Savic’i ağırladı.
2000 yılının sonbahar/kış aylarında, Savic, Strazburg, Fransa’daki Opera National du Rhin’in ev sahipliğinde ağırlandı, burada bu sezonun açılışını gerçekleştirdi.
Mayıs 2002’de, Makedonya’nın Üsküp kentinde düzenlenen Balkanlar’ın popüler “Mayıs Opera Akşamları” nda Savic, Makedonya Ulusal Tiyatro Operası topluluğuyla birlikte jübilenin 30. baskısı olan Verdi’nin Rigoletto’ sunun açılışını yönetmeye davet edildi.
Maestro, Temmuz 2015’te Makedonya Opera ve Balesi’ne geri döndü ve sezonu Verdi’nin La Traviata’sının mükemmel performansıyla kapattı.
Selanik Operası ile yapılan iş birliği, en üst düzey iki yeni prodüksiyonla sonuçlandı.
Savic doğu Fransa’daki on performansın hepsinde muazzam bir başarı elde etti.
Haziran 2003’te Savic, Sofya Ulusal Operası’nın önde gelen solistleri, korosu ve orkestrasının da dahil olduğu, Sofya, Bulgaristan’daki prestijli “Meydanda Opera” Festivalinin açılışında Rossini’nin Il Barbiere di Sivilla prodüksiyonunun iki performansını gerçekleştirdi, yine muazzam bir başarı ve izleyicilerden ve eleştirmenlerden büyük beğeni topladı.
Aralık ayında, İtalya’daki ilk çıkışını, Verdi’nin La Traviata adlı eserinin iki uluslararası performansını yöneterek gerçekleştirdi, yine her taraftan büyük başarı ve alkış aldı.
2009 baharında Savic, Sofya’da düzenlenen dünyaca ünlü “Boris Christoff Uluslararası Genç Opera Şarkıcıları Yarışması” nın XIV. baskısının jüri üyesi ve aynı zamanda Burgaz’daki Mavi Tuna Opera Şefliği Yarışması’nın açılış baskısının jüri başkanıydı.
Aynı sanat ajansı tarafından Devlet Opera Şirketinde düzenlenen Bay Savic, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında Burgaz, Russe ve Stara Zagora Devlet Operalarında Genç opera şefi Ustalık Sınıfları düzenledi.
2009 yılının ağustos ayında İtalya’nın Foggia bölgesindeki Festival d’Arte Apuliae’de İtalya ve Türkiye’den solistlerle ve Apulia Oda Orkestrası’yla Rossini’nin Barbiere di Sevilla’sının performanslarını yönetmeye katıldı.
2011’de Timisoara Ulusal Operası’nda Traviata (Marcu, Balasescu, Estefan) ile ilk kez sahneye çıkışı, yine maestro Savic’in büyük başarısıydı.
Bulgaristan’ın Stara Zagora Devlet Operasında ilk kez sahneye çıkışı, Aralık 2019’da muhteşem bir Yeni Yıl Gala Konseri ile kutlandı.
Savic akıcı bir şekilde İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Almanca ve Rusça konuşmaktadır.
SALİH HAŞİM AKTAŞ
2015 yılında kendi başına hazırlanıp tam zamanlı piyano bölümüne girdiği İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda piyano eğitiminin yanı sıra Sonat Mutver ile kontrpuan ve kompozisyon çalışmaya başladı.
2016 yılında Aldo Ragone’nin ustalık sınıfına katıldı ve İstanbul Piyano Günleri Chopin Festivali’ne davet edildi.
2018’in ağustos ayında Almanya’da 16. Ettlingen Uluslararası Piyano Yarışması’nda yarı finale kaldı.
Genç piyanist 14. Uluslararası Pera Piyano Yarışması’nda Grand Prix ve “En İyi Türk Besteci Yorumcusu” ödülüne layık görüldü. Salih Haşim Aktaş lisans eğitimine İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda Barış Büyükyıldırım ile devam ediyor.
SERGEİ VASİLYEVİCH RACHMANİNOV
Doğum tarihi ve yeri: 1 Nisan 1873, Rusya’nın Novgorod ilinde, İlmen yakınlarındaki Oneg
Ölüm tarihi ve yeri : 28 Mart 1943, Kaliforniya, Beverly Hills
Babası ordudan emekli olmuş bir subay, annesi bir generalin kızıdır.
Müzik yeteneğini kuzeni Aleksandr Siloti keşfedecek ve piyano çalışmak üzere Moskova’ya gitmesini önerecektir. Bu öneri üzerine, Nikolay Zverev’den piyano dersleri almış, ardından kuramsal bilgisini arttırmak için Moskova Konservatuarı’na kaydını yaptırmıştır.
1892 yılında, 19 yaşında Puşkin’in “Çingeneler” şiirinden uyarladığı tek perdelik “Aleko” adlı opera yapıtıyla altın madalya kazanarak konservatuardan mezun olmuştur. Hem besteci hem piyanist olarak iki yapıtıyla ününün kapılarını açmıştır. Bu yapıtlarından biri, ilk kez 26 Eylül 1892’de seslendirilen “fa diyez minör Prelüd”, öteki yine ilk kez 1901 de çalınan “do majör ikinci konçerto” sudur.
1897 yılında “re majör birinci senfoni” sinin ilk seslendirilişinin ardından büyük bir bunalım geçirdi. Çünkü senfonisi kötü yorumlanmış ve eleştirmenlerce övgüye değer bulunmamıştır. (oysa ölümünden sonra “re majör birinci senfoni” si en özgün yapıtları arasında değerlendirilecektir). Senfonisinin aşırı yenilikçi bulunmasından dolayı geçirdiği bunalım üzerine besteciliğe bir süre ara vermiştir. Ama Nikolay Dahl adında bir psikoloğun yardımıyla sağlığına tekrar kavuşmuş, o sırada kuzeni Natalie Satin ile yaptığı mutlu evliliğin de yardımıyla “2. piyano konçertosu” nu yazmıştır ve bu yapıtı psikoloğuna adamıştır.
1905 devrimi besteciyi “Bolşoy Balesi” nde orkestra şefiyken yakaladı. Fakat devrime katılmaktan çok, dışardan gözlemeyi yeğledi. Ertesi yıl kasım ayında ikinci vatanı olarak kabul ettiği Dresden’e gitti. Burada üç önemli eserini imzaladı. 1907’de “mi minör ikinci senfoni” si, 1909’da “ölüler adası” senfonik şiiri ve yine aynı yıl “re minör üçüncü piyano konçertosu”…
1909’da ilk ABD turnesine çıktı. Zaten “re minör üçüncü piyano konçertosu” nu bu turne için özel olarak bestelemiştir. Konçerto 28 Kasım 1909’da Walter Damroch yönetimindeki New York Senfoni Orkestrası tarafından seslendirilir. Bu yapıtının başarısı üzerine Boston Senfoni Orkestrası’ndan sürekli şeflik önerisi alacak, ancak bunu kabul etmeyerek 1910 yılının şubat ayında Rusya’ya dönecektir.
1917 Sovyet Devrimi’nden iki ay sonra kendi isteğiyle ikinci kez yurdundan ayrıldı. Çünkü müziği “burjuva” tarzında müzik diye nitelenip aşağılanmıştır. Daha sonra yurttaşı olduğu Amerika’ya ailesini de götürmüştür. ABD de özgün yapıtlar vermemesine rağmen , eski yapıtlarını gözden geçirerek yeniden yazmış ve parlak bir konser piyanisti olarak ün sahibi olmuştur. Bunun dışındaki tüm zamanını ise ABD ve Avrupa’daki turnelere ayırır.
1926 yılında “4. Piyano Konçertosu” nu besteler.
1931’de “Corelli Çeşitlemeleri”, 1934’te “Paganini’nin Bir Teması Üzerine Rapsodi” ile 1936’da “La Minör Üçüncü Senfoni” sini yurdundan ayrılığın hüznünü taşıyan yapıtları olarak nitelenecektir.
1931 yılında Lucerne gölü kıyısına yerleşmiştir, bu sıralar en büyük mutluluğu yapıtlarının Sovyetler Birliği’nde değer görmesiydi.
1942 – 43’ de büyük bir ABD turnesine daha çıktı ve ardından Kaliforniya’ya yerleşti ve Sergei Vasilyevich Rachmaninov, Rus Romantizminin son büyük bestecisi unvanını da sonsuza dek alnında taşıyarak yaşama gözlerini kapadı.
PİYANO KONÇERTOSU Do Minör Op.18
Bestelenme tarihi : 1901 yılının Nisan ayı
Eserin el yazması : Moskova’da Glinka müzesinde yer almaktadır.
Prömiyer : 27 Ekim 1901 ( Moskova Filarmoni’sinin konserinde)
Orkestra Şefi : Alexander Siloti (Rahmaninov’un kuzeni)
Solist : Sergei Rachmaninov
Adanan kişi : Dr. Dahl
Konçerto piyano ve orkestra için notalanmıştır :
2 flüt, 2 obua, Si ♭ (birinci ve üçüncü bölümlerde) ve La’ da (ikinci ve üçüncü bölümlerde), 2klarnet, 2 fagot, Fa’ da 4 korno, Si ♭ ‘de 2 trompet, 3 trombon, (2 tenor, 1 bas tuba, timpani, bas davul, ziller, 1. keman, 2. keman, viyola, çello, kontrbas.
Eser üç bölümlü konçerto formunda yazılmıştır:
- Moderato (Do minör)
- Adagio sostenuto – Più animato – Tempo I (Do minör → E majör)
- Allegro Scherzando (E majör → Do minör → Do majör)
Birinci bölüm Moderato
Açılış bölümü, piyanoda gerilim yaratan bir dizi kromatik çan benzeri çalma sesiyle başlar ve sonunda kemanlar, viyolalar ve birinci klarnetle ana temanın tanıtılmasıyla doruğa ulaşır. Yaylı çalgıların ve klarnetin sunduğu tema sırasında piyano çok alçak notalar çalmaya başlar.
Bu ilk bölümde melodi orkestra tarafından söylenirken piyano, iki el arasında hızla salınan arpejlerden oluşan ve bölümün sesinin dolgunluğuna ve dokusuna katkıda bulunan eşlik rolünü üstleniyor. Tema çok geçmeden biraz daha düşük bir perdeye geçiyor, burada çello bölümü tarafından sürdürülüyor ve ardından kemanlar ve viyolalar da katılarak doruğa ulaşan bir Do notasına yükseliyor. Uzun ilk temanın ifade edilmesinden sonra, hızlı ve virtüöz bir “piu mosso” piyanistik figürasyon geçişi hem bir kreşendo hem de bir ivmenin eşlik ettiği kısa bir dizi özgün kadansa yol açar; bu daha sonra göreceli anahtar olan Mi b majördeki yumuşak, lirik ikinci temaya doğru ilerler .
İkinci tema ilk olarak solo piyano tarafından, üst nefesli çalgılardan gelen ışık eşliğinde ifade edilir. Kromatik skalayı takip eden bir geçiş, sonunda ikinci temanın nihai olarak eski haline getirilmesine yol açar, bu kez piyano dinamiğinde tam orkestra ile. Gösterim , her iki elde de E ♭ majör gamında ölçeklendirme arpejlerinin yer aldığı çalkantılı bir kapanış bölümüyle sona eriyor .
Çalkantılı ve istikrarsız gelişim, her iki temadan da motifler alıyor, çok sık anahtarları değiştiriyor ve melodiyi farklı enstrümanlara verirken yavaş yavaş yeni bir müzikal fikir oluşuyor. Buradaki ses, belirli bir tonaliteye odaklanmış olsa da kromatizm fikirleri taşıyor. İki piyanistik figürasyon dizisi, Sol’un baskın 7. anahtarındaki ilk temanın sakin, orkestral bir şekilde yeniden canlandırılmasına yol açar.
Gelişme, önceki temalardan gelen motiflerle daha da ileri giderek, Si ♭ majör “più vivo” bölümüne doğru doruğa ulaşır. Üçlü bir arpej bölümü, her iki elde piyanonun akorlarını çaldığı ivmelenme bölümüne ve yaylı bölümün ikinci temayı anımsatan melodiyi sağlamasına yol açar. Parça, piyanonun uyumsuz fortississimo ( fff ) akorlarını çalmasıyla ve senkoplu melodiyi sağlayan korna ve trompetlerle doruğa ulaşıyor.
Orkestra ilk temayı yeniden ifade ederken, diğer durumda eşlik rolü üstlenen piyano, geliştirmede yarım sunulan marş benzeri temayı şimdi çalıyor, böylece ana temada olduğu gibi sergide de önemli bir yeniden düzenleme yapılıyor. Temaya piyanodaki arpejler eşlik ediyor. Bunu, ilk temayı sürdüren ve pianississimo La ♭ majör akoruna doğru inen kromatik bir geçide götüren bir piyano solosu takip eder . Daha sonra korno solosu ile çalınan ikinci tema duyulur.
Piyanonun girişi, orkestranın çaldığı gizemli bir tema üzerinden çalınan üçlü pasajlarla, anahtarı Do minöre geri döndürür. Kısaca, parça piyanoda Do majör glissando’ ya geçiş yapar ve Meno mosso olarak işaretlenen ilk konuya dayalı olarak koda içine çekilinceye kadar sakin kalır; burada bölüm, Do minör fortissimo ile aynı özgün kadansla sona erer.
İkinci bölüm Adagio sostenuto
İkinci bölüm, yaylılarda önceki bölümün Do minöründen Do minöründen bu bölümün Mi majörüne geçiş yapan bir dizi yavaş akorla açılır.
A bölümünün başında piyano basit bir arpejli figür çalarak girer. Bu açılış piyano figürü, 1891 yılında Two Pieces For Six Hands’in Romance adlı eserinin açılışı olarak bestelenmiştir.
Ana tema başlangıçta flüt ile tanıtılır , daha sonra kapsamlı bir klarnet solosu ile geliştirilir. Motif piyano ve ardından yaylılar arasından geçirilir.
Daha sonra B bölümü duyulur. Piyano merkezli kısa bir doruk noktasına ulaşır ve bu da piyano için bir kadansa yol açar.
Orijinal tema, piyanodaki akorların ve alt arpejlerin çeşitli ters çevrilmeleri ile tekrarlanır. Orkestra ağırlıklı olarak çok legato ve tatlı çalıyor, ancak flütler sonların çoğunda staccato akorlar çalıyor. Piyano ve yaylıların bir arada olduğu heyecan verici bir cümlenin ardından müzik, zamanla daha fazla enstrüman kaybederek ve piyanoya daha fazla odaklanarak ölmeye başlar ve yavaş yavaş sadece Mi majör solistle sona erer.
Üçüncü bölüm Allegro Scherzando
Son bölüm, Mi majörden (önceki hareketin anahtarı) Do minöre geçiş yapan kısa bir orkestral girişle açılıyor, ardından bir piyano solosu heyecanlı ilk temanın ifadesine yol açıyor.
Orijinal hızlı tempo ve müzikal drama sona erdikten sonra, piyano solosundan kısa bir geçiş, obua ve viyolaların Si ♭ majörde ikinci bir lirik temayı tanıtmasına yol açar . Bu tema, ilk hareketin ikinci temasının motifini koruyor. Sergi, Si ♭ majörde merak uyandıran bir kapanış bölümüyle sona eriyor. Daha sonra uzun ve enerjik bir gelişim bölümü duyulur. Geliştirme, serginin ilk temasına dayanmaktadır. Enstrümanlar sırayla fırtınalı motifleri çalarken, oldukça doğaçlama bir kaliteyi koruyor.
Özetlemede, ilk tema tutti üzerinde yalnızca 8 ölçüye kısaltılmıştır çünkü geliştirme bölümünde yaygın olarak kullanılmıştır. Geçişten sonra, özetin 2. teması belirir, bu sefer Re ♭ majörde, toniğin yarısı üzerinde. Bununla birlikte, uğursuz kapanış bölümü sona erdikten sonra, koda başlangıcından itibaren Do majörde muzaffer bir doruğa ulaşır. Bölüm, Re minör Üçüncü Konçerto’ yu bitiren aynı dört notalı ritimle tonik majörde çok muzaffer bir şekilde sona eriyor .
LUDWİG van BEETHOVEN
Doğum: 16 Aralık 1770 Ölüm: 26 Mart 1827
Klasik dönemden Romantik döneme geçiş sürecine büyük katkı sağlamış ve gelmiş geçmiş en ünlü ve en etkileyici bestecilerden biri olarak kabul edilen Alman piyanist ve bestecidir.
Beethoven dünyaya gelen yedi çocuktan ikincisidir. Doğan yedi çocuktan sadece Beethoven ve diğer iki kardeşi Kaspar Anton Karl van Beethoven (1774-1815), Nikolaus Johann van Beethoven (1776-1848) hayatta kalır.
Beethoven’ın ilk müzik öğretmeni babasıdır. Daha sonra Gilles van den Eeden’den organ ve aile dostu olan Tobias Friedrich Pfeiffer’den klavye dersleri alır. Aynı zamanda Franz Rovantini’den keman ve viyola dersleri alır. Beethoven 5 yaşından itibaren çok yoğun müzik dersleri almaya başlar klavye öğretmeni Pfeiffer bazen onu gece yatağından kaldırarak zorla dersler verir.
Beethoven ilk halka açık konserini 1778 yılında henüz yedi yaşında iken verir.
1779 yılında Beethoven Christian Gottlob Neefe’den ilk bestecilik dersleri almaya başlar. 1783 yılında Christian Gottlob Neefe’nin yardımıyla Beethoven ilk bestesini yayınlar, daha sonra Beethoven Neefe’nin asistanı olarak çalışır. 1784 yılından itibaren ilk parasını asistanlıktan kazanmaya başlar. İlk 3 piyano sonatı 1783 yılında yayınlanır. Beethoven’ın bu muazzam yeteneği başpiskopos Maximilian Friedrich tarafından fark edilerek maddi ve manevi yönden desteklenir.
O sıralarda baş gösteren aydınlanma çağı ve masonluk Beethoven’i derinden etkiler Neefe ve Beethoven’ın çevresindekilerin çoğu aydınlanmışlar (Order of the Illuminati) üyesidir.
1787 yılında Beethoven, Mozart’la çalışmak umuduyla Viyana’ya gider fakat varışından 2 hafta sonra annesinin hastalığını öğrenir ve geri döner. Beethoven aynı yıl içinde annesini kaybeder ve babası alkolik olur. Bunun sonucunda Beethoven küçük kardeşlerinin sorumluluğunu almak zorunda kalır ve 5 yıl boyunca Bonn’da kalmaya karar verir. Bu sıralarda Franz Wegeler ile tanışır ve onun sayesinde o zamanın seçkin ailelerinden olan von Breuning ailesi ile tanışır. Beethoven sıkça von Breuning ailesinin evine ziyaretlere gider ve çocuklarına müzik dersleri verir. Bu sıralarda Almanya’nın soylularından Count Ferdinand von Waldstein ile tanışır ve ondan maddi destek görür. Daha sonra Beethoven onun adına bir sonat yazacaktır.
Beethoven 1789 yılında babasının alkolizm bataklığına düşmesinin ardından yasal yollara başvurarak babasının maaşının yarısının kendine ödenmesini sağlar bu sayede ailesine destek olabilecektir. Aynı zamanda seçkin sarayların orkestralarında viyola çalarak ailesine maddi katkı sağlamaya devam eder, bu sayede Mozart’ın operalarıyla tanışır ve ünlü flüt virtüözü Anton Reicha ile arkadaşlık kurar.
1792 yılında Viyana’ya giden Beethoven klasik müziğin ünlü bestecisi Joseph Haydn’ın yanında çalışmaya başladı. Joseph Haydn kısa sürede Beethoven’ın üstün yeteneğini fark etti ve her konuda ona destek oldu. Beethoven, başlarda besteci olarak değil piyanist olarak adını duyurdu. Daha sonra yaptığı bestelerle klasik müziğin 19. yüzyılın sonuna kadar yaşayan tüm müzisyenleri etkiledi.
Beethoven’ın dokuz senfonisi, beş piyano konçertosu, bir keman konçertosu, bir piyano, keman ve çello için üçlü konçerto, otuz iki piyano sonatı ve birçok oda müziği eseri bulunmaktadır. Sadece bir opera (Fidelio) bestelemiştir. İlk senfonisini 1800 yılında yapmıştır. Eroica olarak da bilinen 3. senfonisini, Avrupa’ya demokrasi getirdiği için Napolyon’a adamıştır. Ancak daha sonra Napolyon kendini İmparator ilan ettiğinde bu adamayı geri almıştır. 9. senfoni ise en çok bilinen ve bugün Avrupa Birliği marşı da olan en çarpıcı senfonisidir.
Beethoven çok titiz çalışan bir müzisyendi. Müziği, ifade gücü ve teknik olarak çok üst seviyedeydi. Beethoven, Haydn ve Mozart’tan devraldığı prensipleri geliştirdi, daha uzun besteler yazdı ve daha tutkulu, dramatik eserler oluşturdu.
Özellikle Op. 109 piyano sonatıyla Klasik müziğin Romantik Dönemi’ni başlatmıştır.
Yaşamı boyunca sağlık problemleri çeken Beethoven 1801’de işitme problemleri yaşamaya başlamış ve 1817’de tamamen sağır olmuştur. Bu dönemden sonra sağırlığı müzik yaşamını hiçbir şekilde etkilememiştir. 9. senfoniyi sağırlık döneminde bestelemiştir.
Dünyaca tanınan bir besteci olarak siroz hastalığı nedeniyle ölmüştür ve cenazesine otuz bine yakın insan katılmıştır.
SENFONİ No: 2 Re Majör Op. 36
Prömiyer : 5 Nisan 1803, Viyana, Theater an der Wien
Orkestra şefi : Ludwig van Beethoven
Adanan kişi : Karl Alois, Prens Lichnowsky
Senfoni 2 flüt, 2 obua, La’ da 2 klarnet, 2 fagot, Re, Mi ve La’da 2 korno, Re’de 2 trompet, (sadece birinci, üçüncü ve dördüncü bölümler), timpani (birinci, üçüncü ve dördüncü bölümler) için notalandırılmıştır.
Beethoven İkinci Senfoni’yi standart bir minuet olmadan yazdı; onun yerine scherzo onun yerini aldı ve bileşime daha da geniş kapsam ve enerji verdi. Scherzo ve final, birçok çağdaş eleştirmenin hassasiyetini şok eden Beethoven müzikal şakalarıyla dolu…
Eser 4 bölümdür.
- Adagio – Allegro con brio
- Larghetto
- Allegro
- Allegro molto
Birinci bölüm Adagio – Allegro con brio
Giriş, Adagio molto, Re majörde başlar ve Si ♭ majör olarak değişir. Si B ♭ majör olarak modüle eder ve hemen Re Majör’ e geri döner. Gösterimi (Allegro con brio) Re majörde başlar ve 57. ölçüye kadar süren La teması ile başlar.
B temasına geçiş, 61. ölçekteki La minör ‘e modüle edilen 72. ölçüye kadar sürer.
B teması La majörde 73’te başlar, 113’te tekrar kodetta 117–136 ölçüsünden (ölçü 120’de Re majörüne).
Geliştirme, A temasından materyal kullanır, baştan sona çeşitli modülasyonlardan geçer ve Tema A’daki ana fikri sırayla kullanır. Ölçü 216’da A teması özetlemede geri döner ve 228 ölçüsüne kadar sürer. 229-244 arasında bir geçiş vardır, bu kez 245 ölçüsünde B temasını geri getirir, bu sefer tonik anahtar. 327’de, B ♭ majör kısaca geri dönerek 334’te Re’ye geri döner ve 340–360 arasındaki önlemlerden Coda ile biter
İkinci bölüm Larghetto
Bu bölüm, Larghetto, La majörün dominant anahtarındadır ve Beethoven’in en uzun senfonik yavaş hareketlerinden biridir. Senfoni No. 6’ya (Pastoral) haber veren halk müziği ve pastoral etkisinin açık göstergeleri var … Bölüm, ilki gibi sonat formundadır.
Üçüncü bölüm Scherzo. Allegro
Bu bölüm, Scherzo: Allegro, tipik bir Avusturya yan-tokat dansında melodik bir obua ve fagot dörtlüsünü kapsar.
Dördüncü bölüm Allegro molto
Dördüncü bölüm, Allegro molto, çok hızlı yaylı geçişlerden oluşur.
San Francisco Müzik Konservatuarı’ndan müzikolog Robert Greenberg, son derece olağandışı açılış motifini hıçkırık, geğirme veya şişkinlik ve ardından bir acı iniltisi olarak tanımlıyor.
Greenberg’e göre:
Beethoven’in mide problemleri, özellikle 1802’nin düşüşü gibi büyük stres dönemlerinde efsaneviydi. … Neredeyse prömiyerinin yapıldığı günden bu yana, bu müziğin tümüyle ilgili olduğu anlaşıldı. Beethoven bunu asla yalanlamadı; aslında onu teşvik etmiş olmalı. Aksi takdirde, böyle bir yorum nasıl sıradan hale gelebilir? Ve ortak bir para.
Müzikolog ve besteci Bryan Towsend, Greenberg’in bu iddiasına “müzikolojik aşırılığın bir örneği” olarak atıfta bulunuyor.
Greenberg, “Beethoven Senfonileri” ve “Harika müzik nasıl dinlenir ve anlaşılır” derslerinde ortaya koyduğu bu yorumu pekiştirecek herhangi bir göndermede bulunmaz.
Taşar ERKOL