“Yine bıraktığın gibi bu diyar
Sen sonbahar şiirlerini severdin
Yine sonbahar”
Bir sonbahar günü, 24 Eylül 1926’da Adana’da doğar Kamuran Şipal. Gençlik döneminde, Kurtuluş Savaşı’nın yoksul karanlığında şiir ile aydınlatır dünyasını. Daha sonra düz yazıya geçen yazarımız, seçilmiş bir yalnızlığın içinde ürettiği öyküler ve romanlarda zaman kavramını alışılmışın dışında bir yere koyar. Karakterleri genellikle bir şeylere geç kalmış, zamanında olması gereken yerde olamamış, ihmal duygusunun ağırlığını gitmek arzusu ile hafifletir.
“Buhûrumeryem” adlı kitabına ismini veren çiçek, günümüzde unutulmuş bir çiçek adı. Bir buğu tanesi ile eriyen, yerini sevmedi mi hemen solan, yapraklarından tütsü yapılan güzel kokular saçan nadide bir çiçek. Eskiye özlemin sıklamen rengi ve şeker tadı.
İpekli Mendil kitabına “Şekerci Dükkanı” maddesi ile giren Şipal, “Rebeka” adlı öyküsünde, hayatın tadı tuzu kalmayınca çocukluk hatırasından kalan bir tadın peşine düşen kahramanı anlatır. Anlatıcı bir şekerci dükkanından içeri girer. Rengarenk şekerlerin arasında çocukça hayale dalmasına izin vermez hayat. Her şey için çok geç kalmıştır.
Kamuran Şipal çok önemli bir çevirmendir aynı zamada. Kafka, Freud,
Rilke, Adler Hesse, Böll, Mann, Brecht gibi pek çok yazarın kitaplarının
çevirileri ona aittir.
Geçmişi sorgulama ve eskiye özlem öykülerinde bir çok öyküsünün ana temasıdır.
“Yol
sarplaşır giderek; kolaylıkla atılan uçarı, hafif, tasasız ve gözü
kapalı adımlar sakıngan, ürkek ve güvensiz bir niteliğe bürünür. Çimler,
papatyalar, nergisler, kır çiçekleri, kitaplar ve defterler arasında
kurumaya bırakılmış menekşeler, gül yaprakları, yıldız çiçekleri, misk
kokulu çikolataların beyaz yaldızları… Toplu yapılan kır gezileri,
sepetlerde, sefertaslarında yemekler. Ve oyunlar; kelebek peşinde
koşmalar, kovalamalar, kovalanmalar… Ama yokuşlara sürülen bunca yıl!
Bir an önce büyümek istenmiştir, bir an önce büyülü bir güzelliğin
koruyucu kanatları altında geçen tüy gibi hafif yıllardan koşar adım
uzaklaşılmak istenmiştir. El itilip horlanmış, eller üzerlerden savrulup
atılmıştır. Rüzgârlı bir havada renkli bir uçurtma azar azar salınmış
göğe, önce küçülmüş, sonra görünmez olmuştur. Sonra yavaş yavaş yine
büyümüş, ip kasnağa sarılmaya başlanmıştır. Ve uçurtma çok yükseklerde
yaralar alıp incinmiş, kolu kanadı kırılmış bir kuş gibi yere
çakılmıştır. Bunca yıl başka kentlerde, yabancı ellerde eğleştikten
sonra, yola çıkılırken alınması unutulmuş pek gerekli bir şeyi, onsuz
yapılamayacak bir şeyi almak için gerisin geri dönülmüştür. Unutulmuş
bir şey ama ne? Yıkık bir duvar, her an çöküvermesinden korkulan harap
bir merdiven, sokağa çıkıldıkça karşılaşılan kör bir kuyu, daracık ara
sokaklar, sokaklar içinde bir sokak, köşebaşında Şam tatlısı satan hacı,
bir dilim karpuz, bir dilim kavun, tulum peyniri, nerde işitildiği
bilinmeyen bir ezginin ilk dizeleri: Sütler kaymak bağladı, gelin sabah
çayına!”
Bebekli Kilise, Buhûrumeryem
Tek başına bir yaşam, değişime direnç ile beslenen Kamuran Şipal’in yeni yaşını kutluyor, nice edebiyat dolu yıllar diliyoruz.
Kaynak: ipeklimendil.wordpress.com