Füreya Koral’ın dev retrospektif sergisinden fotoğraflar ve Zeynep Oral’ın sergi hakkındaki yazısı

Zeynep Oral
Zeynep Oral

Füreya: Sanatla yaşamın bütünlüğü…

Önce toprak ve su vardı… Sonra Füreya çıkageldi… Ah binlerce yıllık birikimden, nasıl tırnaklarıyla kazıya kazıya geldiğini bir bilseniz…

Füreya, toprağa ve suya hem kendi birikimini, (aileden gelen çokkültürlülüğü, eğitimi, ilimi, özgür düşünceyi) hem de Anadolu çiniciliğinin, Batı sanatının tüm birikimini kattı… Sırrı ve ateşi kattı… Sır ve ateş yetmedi, dünyayı ve çevresini algılayışını kattı… Bu da yetmedi öncü kişiliğini, araştırmacılığını, kendisiyle yarışını, çalışkanlığını kattı… Ve bize eşsiz bir miras bıraktı…
Şimdi bu mirası yakından görmek, izlemek; bu eşsiz mirasın yaratıcısını daha da yakından tanımak gibi eşsiz bir fırsat var elimizde.

İlk kez tümü bir arada
Kale Grubu 60. kuruluş yılı için Füreya Koral’ın dev bir retrospektif sergisi çalışmalarına giriştiğinde, doğrusu böyle geniş kapsamlı, böylesi özenli ve ayrıntılı, böylesi bütüncül bir sergiyle karşılaşacağımı tahmin etmiyordum… Sonda değil hemen şimdi söyleyeyim: Muhteşem bir sergi! Kaçırılmayacak bir fırsat!
Üç gencin, Karoly Aliotti, Nilüfer Şaşmazer ve Farah Aksoy küratörlüğünde oluşan sergi 1500 metrekarelik bir alana yayılıyor. Akaretler’deki ünlü Sıraevler, içeriden birbirine bağlanarak çeşitli küçük bölmelerden oluşan devasa bir alan elde edilmiş. Belki her sergi için değil, ama Füreya’nın çok yönlü çalışmalarını (200 kadar eserini) bir araya getirmek, farklı evreleri kavramak için bu mekân ile sergi içeriği muhteşem örtüşmüş…
Füreya’nın aramızdan ayrılışının 20. yılında, sayısız koleksiyonlardan tek tek toplanan eserler bir arada. Her dönemden, her evreden işler ilk kez bir araya geliyor. Çarpıcı bir zenginlik!
Belgeler, fotoğraflar, mektuplar… 1947’den başlayarak klinikte yaptığı resimler, mürekkeple çizimler, litografiler… Ürettiği tüm seramik nesneler: Tabaklar, çanaklar, testiler… Uçan balıklar, yüzen kuşlar… Porselenler, duvar panoları, evler serisi… Mimariyle seramik ilişkisi… Eşsiz bir renk ve form şöleni! Duygu, düşünce ve düş şöleni!

Öncü ve cesur
Füreya bir öncü. Seramik sanatının bu ülkede yolunu çizen ve önünü açan bir öncü. Bu alan ondan önce boş!
Füreya örnek olmakla kalmadı, kendinden sonra gelenlere yolu açtı. Bilgi, birikim, deneyimini cömertçe sundu. Atölyesi hep açıktı.
Füreya çok çalışkandı… Araştırmayı, denemeyi seviyordu.
Kale Galeri’de bir bölümden ötekine geçtikçe Füreya’nın, ele aldığı tekniği, içeriği, yöntemi, düşünceyi, formu ve rengi sürekli araştırdığını, bir evreden ötekine kendiyle yarıştığını görüyoruz.
Füreya farklı sanat dalları arasında köprüler kurdu. Seramik sanatını mimariyle bütünledi.
Füreya cesurdu: Yıllar içerisinde çok risk aldı. Çizgileri, formları, renkleri, konuları değişti ama sürekliliği değişmedi. Mükemmele ulaşmaya çalışırken, kendi özgün çizgisini hep sürdürdü. Sergi tanığımdır…

Yazının devamını okumak için tıklayın