Müzik çok popüler ama para kazandırmıyor – Sinem Vural

Sinem Vural

Geçen hafta sosyal platformlarda müzik üzerine birçok gelişme konuşuldu. Online müzik dinleme platformu Spotify’ın cüzi dinleme ücreti ve CEO’sunun söylemleri, TikTok’un Amerika’da yasaklanması derken son olarak Facebook da müzik dinleme platformlarına benzer bir hizmet vereceğini gündeme getirdi.

TechCrunch sitesinin haberine göre “Facebook, müzik videolarını yayınlamak için Sony Music, Universal Music, Warner Music gibi devlerle telif sözleşmeleri imzaladı. Böylece müzik videoları Facebook sayfalarında görülüp reklam olarak değerlendirilebilecek. Paylaşımlardan Facebook, müzik yayıncılarına reklam gelirinden pay devredecek” dendi.

Bu haber şu noktada önemli:

Toplamda 3 milyar kullanıcısı olan global bir platformun (Facebook+Instagram) müzik dinleme ve dağıtımında liderlik konumuna gelip gelemeyeceği endişesinin bulunması. Bir yandan da bu platform, müzikle özdeşleşmediği için bunun müzisyenlere ve sanatçılara ne kadar katkı sağlayacağı merak konusu.
İyi tarafından bakarsak da paylaştığınız şarkı ve video boşa gitmeyecek, her paylaşımınızla sevdiğiniz müzisyene bir el de siz vermiş olacaksınız.
Öte yandan, Instagram da boş durmadı. TikTok’taki gibi videolar yapmanıza elveriş sağlayan Instagram Reels’ı denemeye sunmaya hazırlanıyor.
Platform 15 saniyelik müzikli video klipler yapmanıza olanak sunacak. TikTok’un müzik piyasasına girişini düşünürsek ve hatta Amerika’da yasaklanacak olmasını da hesaba katarsak Instagram Reels, Amerikan piyasasında büyüme hedefi olan yeni açılım olarak karşımıza çıkacak. Tabii, müzik kullanımı da öyle.

Peki, telifler ne olacak?

Müzisyenlerin perspektifinden bakalım… Bu platformlara ana içeriği yaratan müzisyenlerin aldığı ücret, ortalama dinleme başına değişiyor ama rakamlarsa şaşırtıcı. En ucuz tarife YouTube’dan… İzlenme başına 0.00074 dolarlık bir ödeme yapıyorlar.
Spotify ise dinlenme başına 0.00348 dolarlık bir ücret ödüyor. Türkiye’de çok üyesi olmasa da ses kalitesi açısından fark yaratan Tidal an itibariyle dinlenme başı verdiği 0.01284 dolarla en fazla parayı ödeyen platform.
Tabii, rakamlar böyle içler acısı olunca Spotify CEO’su Daniel Ek’in Musically sitesine verdiği röportajdaki taktiği de tepki çekti. Ek “Müzisyenler aralıksız üretmeli ve paylaşmalı. Eskiden ayakta kalan sanatçılar bugünün 7/24 çalışan çarkta o kadar da şanslı olmayabilir. Geleceği göz önüne alırsak 3-4 yılda bir albüm kaydetmek yeterli olmayacaktır” dedi ve eleştiri oklarının da hedefi oldu.
Bu fikrin ticari kaygılara sahip bir zihinden çıkması, ayakta kalmak için telif haklarına ihtiyaç duyan müzisyenlerin hoşuna gitmedi. Mike Portnoy, Dee Snider, Sebastian Bach gibi isimler bu açıklamaya öyle büyük bir tepki gösterdi ki katılmamak elde değildi. Portnoy “Milyar dolar değerindeyken müzisyenlerin müziğinden çalıyorsun. Daha fazla müzik yapmalıyız ki ona para kazandıralım” diyerek birçok müzik emekçisinin de duygularına da tercüman oldu.
Ne yazık ki müzik ekonomisinde çark böyle dönmeye devam ediyor. Müzik çok popüler ama para kazandırmıyor. Her bir platform müzikle yenilik yapmaya çalışırken, teliflerin bu kadar ucuz olması oldukça sinir bozucu.

Yazının devamını okumak için tıklayın