Çağımız parayla ünlü olma çağı… Kapitalist tekelleşme her alanda olduğu gibi müzik endüstrisinde de yozlaşmaya neden oluyor. Parayla yapılan playlist’ler, sahte YouTube izlemeleri, naylon Spotify dinlemeleri ve düzmece yorumlar ile plastik bir müzik piyasası oluşmuş durumda. Tabii, rüşvetin belgesi olmadığı gibi dikkatli satın alınmış naylon dinlemelerin de belgesi olmaz. Bu nedenle makul şüphe uyandıran birtakım çelişkili rakamları kıyaslamalı olarak sizlerle paylaşıp bazı şarkıcıların nasıl bir mekanizmayla dinleme satın aldıklarını delilleriyle birlikte göstereceğiz. Takdir sizlerin…
Dijital çalma istatistiklerindeki gariplikler
Spotify’ın Üçünçü Yeniler, Hot Hits Türkiye, Türkçe Rock ve Seven Kalpler gibi popüler listelerinde 30 milyona yaklaşan dinleme sayılarıyla Nick Cave, Manic Street Preachers, Faith No More, Bush, Radiohead, PJ Harvey, Starsailor ve Tindersticks gibi efsane grupların çoğu şarkısından daha çok dinlenmiş bir yığın yerli alternatif şarkı var. Örnek vermek gerekirse, Mahmut Orhan ve Sena Şener düeti “Feel” şarkısı 48 milyon ile DJ Shadow ve The Chemical Brothers’ın bütün, Portishead’in bir şarkı hariç bütün şarkılarından fazla dinlenmiş [1].
Bakın, Spotify’ın Türkiye’deki pazar girişi gelişmiş batı ülkelerinin çok gerisinde. Dünyada 232 milyon aktif Spotify kullanıcısı varken Türkiye’de bu sayının 600 bin civarında olduğu ifade ediliyor [2]. 600 bin kullanıcılı bir uygulamada, misal, Eypio’nun aylık tekil dinleyici sayısı 700 bin [3]. Buna göre, Türkiye’deki bütün kullanıcılar ve yurtdışından 100 bin kullanıcı her ay düzenli olarak Eypio dinliyor. Reynmen’in her ay iki milyon, MERO’nun üç buçuk milyon tekil dinleyicisi olduğu gözüküyor. Yahu kedi buysa et nerede, et buysa kedi nerede?! Gauss yaşasa matematiği bırakırdı… Demem o ki takribî 600 bin kullanıcısı olan bir platformda 6-7 haneli aylık dinleyici sayıları ve 8 haneli şarkı istatistikleri pek çok kişide yüksek şüphe uyandırıyor. Yani Spotify’daki bütün yerli şarkıcıların bütün dinlemelerini toplayıp kullanıcı sayısına bölsek ortaya aşırı mantıksız bir ortalama dinleme rakamı çıkacak gibi.
Bizde YouTube hâlâ en popüler platform. En büyük yerli video havuzu olan netd müzik [4] kanalındaki bazı videolar rekordan rekora koşarak Avrupalı sanatçıları adeta kıskandırıyor. Nedenini anlamak için kanaldaki seçmece bazı şarkılara bakalım:
Yazının devamını okumak için tıklayın